Avrupa Parlamentosu, 1915 olaylarını “soykırım” olarak nitelediği ve Türkiye’ye geçmişiyle yüzleşerek “tanıma” çağrısı yaptığı kararı ezici çoğunlukla kabul etti. Kabul edilen 8 maddelik tasarı şöyle:
1-Osmanlı İmparatorluğu’nda 1.5 milyon masum Ermeni’nin hayatını kaybettiği vurgulanarak yaşanan olayların ‘soykırım’ olduğunun altı çiziliyor. İnsanlığa karşı tüm suçlar ve soykırımlar kınanırken bunların inkârına yönelik her teşebbüs esefle karşılanıyor.
2-Türkiye, 100. yıl anmalarını fırsat olarak değerlendirerek arşivlerini açmaya, geçmişiyle yüzleşmeye ve “Ermeni soykırımını” tanımaya yönelik çabalarını sürdürmeye böylelikle Türk ve Ermeni halkları arasında gerçek uzlaşma yolunu açmaya teşvik ediliyor.
3-Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve Başbakan Ahmet Davutoğlu’nun taziye içeren ve Osmanlı Ermenilerine yönelik zulümleri tanıyan açıklamaları doğru yönde atılmış bir adım olarak değerlendiriliyor.
4-Türkiye ve Ermenistan, Avrupa ulusları arasındaki başarılı uzlaşma örneklerini kullanmaya ve halklar arası işbirliğini odağa yerleştiren bir gündem izlemeye davet ediliyor. Türkiye ve Ermenistan arasında imzalanan protokollerin ön koşulsuz şekilde onaylanıp uygulanması ısrarla tavsiye ediliyor.
5-Türkiye’nin kültürel mirasın korunmasına ilişkin yasal yükümlülüklerine saygı göstermesi talep ediliyor. Geçen yüzyılda yıkılan ya da harabeye dönen kültürel mirasın envanterinin çıkarılması isteniyor.
6-Türkiye ile Ermenistan arasındaki ilişkilerin normalleşmesine yönelik sivil toplum inisiyatiflerine destek veriliyor.
7-Soykırımların ve insanlığa karşı suçların zamanında önlenmesinin ve etkili şekilde cezalandırılmasının uluslararası toplumun ve AB’nin ana önceliklerinden olması gerektiği belirtiliyor.
8-Soykırımlar İçin Uluslararası Avrupa Anma Günü oluşturulması öneriliyor.
Cumhurbaşkanı Erdoğan:
Türkiye'nin Ermeni soykırımı vebalini kabul etmesi mümkün değil…
Papa'nın Ermeni soykırımıyla ilgili sözlerinin ardından Avrupa Parlamentosu'nda da benzer bir karar çıkıp çıkmayacağıyla ilgili soruya Erdoğan: “AP ne karar alır bilemem. Bir kulağımızdan girer öbüründen çıkar, Türkiye’nin böyle bir suçu kabul etmesi mümkün değil.” ifadesiyle net yanıt vermişti.
AP’nin kararının ardından ise Erdoğan, ziyarette bulunacağı Kazakistan'a hareketinden önce Ankara Esenboğa Havalimanı'nda düzenlediği basın toplantısında: “Benim Cumhurbaşkanı olarak bir savunma derdim yok. Parlamentolarını açan ülkelere sesleniyorum. Benim ülkemde 100 bine yakın Ermeni var. Acaba kendi ülkelerinde kaç Ermeni var? Biz bu insanlara karşı herhangi bir tutumumuz olmadı.” dedi.
'Goygoyculuk yaparak ciddi konular ele alınamaz'
Başbakan Yardımcısı Yalçın Akdoğan kendi twitter hesabından paylaşmış olduğu açıklamasında: “AP, kıymet-i harbiyesi olmayan son kararıyla sözünün ağırlığını ortadan kaldırıyor. Goygoyculuk yaparak ciddi konular ele alınamaz. AP'nin bir dirayeti, gücü, vizyonu varsa tarihi safsataları bıraksın günümüzde yaşanan hadiselerle ilgili bir tavır takınsın" değerlendirmesinde bulundu.
Ermenistan Dışişleri Bakanı: Türkiye başka bir dilden anlamıyor
Ermenistan Dışişleri Bakanı Eduard Nalbandyan, Papa Francesco’nun Ermeni Tehciri’ni ‘soykırım’ olarak nitelemesine ilişkin Türkiye’nin verdiği tepkiyi, “Türkiye’nin, geri kalan uluslararası toplumdan farklı bir dil kullandığı durum içindeyiz ve başka bir dil konuşmaktan da anlamıyor gibi görünüyor” diye değerlendirdi. Ermenistan Devlet Başkanı Sarkisyan ise Papa’nın sözlerinin, Türklerin Ermenilere karşı yapılan soykırımı bir kez daha düşünmelerine ve tarihin yükünden kurtulmalarına vesile olacağını söyledi.
Azerbaycan Milletvekillerinden Sert Tepki
Azerbaycan parlamentosu milletvekillerinden Ganire Paşayeva, Ermeni tasarısını kabul eden Avrupa Parlamentosu'nun sahte ve adaletsiz kararına AKPM'de itiraz edeceklerini söyledi.
Tasarının kabul edilmesinin ardından açıklamalarda bulunan Paşayeva, Avrupa Parlamentosu'nun, sözde Ermeni soykırımı iddiaları ile ilgili karara dünyada yaşayan bütün Türkler tarafından itiraz edilmesi gerektiğini vurguladı. Avrupa'da yaşayan Türk kökenli insanların yaşadığı ülkelerde bu tartışmalara destek vermiş milletvekillerine ve Avrupa Parlamentosu'na itiraz etmeleri gerektiğini belirten Paşeyava, “Türk dünyasını karalama kampanyası başlatılmıştır. Avrupa Parlamentosu'nun yalanlarla ilgili kararını hiçbir Türk, tanımayacak ve kabul etmeyecektir” dedi.
Bir başka Azerbaycan milletvekili Adil Aliyev ise Roma Papa'sının tam olarak Ermeni kilisesine hizmet ettiğini söyledi.
Ermenistan ve Ermeni lobisinin, Türkiye'nin ortak tarihi komisyon kurulmasına ilgi göstermediğini hatırlatan Aliyev, “Demek ki Ermeniler iyi bilirler ki, hiçbir soykırım olayı yaşanmamıştır” dedi.
Netice:
Batılı liderlerin, Papa’nın ve son olarak Avrupa Parlamentosu’nun Ermeni meselesi hakkında bu tavırları sergilemesi zaten beklenen bir durumdu. Açıkçası hiç şaşırmadık; fakat kimileri dumur olmuş gibi bir görüntüde; bu kararları beklemeyenler varmış. Zira AP, tasarıda arşivlerin açılmasını istemiş. Anlaşılan arşivlerin senelerdir açık olduğunu bile bilmiyorlar. Bu tasarının objektiflikle, hakla-hukukla hiç bir alâkası olmadığını anlamak zor olmasa gerek; bu tür bir tasarının kabulündeki temel etken kimi Müslümanların(!) çok sevdiği Batı adamının Müslümanlara duyduğu kin ve nefrettir.