Türkiye'nin siyasi ve ekonomik bakımdan ilişkilerini güçlendirdiği Latin Amerika ve Karayip ülkelerine yönelik dış ticaret hacmi geçen yılın ocak-kasım döneminde 12,8 milyar dolara yaklaşarak tüm zamanların yıllık rekorunu kırdı.
El Salvador Devlet Başkanı Nayib Bukele'nin bugünkü Türkiye ziyaretiyle Latin Amerika ve Karayipler ilişkileri tekrar gündeme geldi.
Türkiye, Latin Amerika ve Karayipler ile ilişkilerini geliştirmek amacıyla son yıllarda bölge ülkelerine yönelik daha aktif bir politika izliyor.
"Latin Amerika ve Karayipler Eylem Planı" 2006'da güncellendi ve aynı yıl Türkiye'de "Latin Amerika ve Karayipler Yılı" ilan edildi. Söz konusu plan bölgeye açılımın da yol haritasını oluşturdu.
Latin Amerika ve Karayipler bölgesi, 629 milyon nüfusu, 5,3 trilyon dolar seviyesindeki gayrisafi yurt içi hasılası, Brezilya ve Meksika gibi yükselen ekonomileri, sahip olduğu zengin doğal kaynakları ve büyüyen orta sınıfıyla önemli fırsatlar sunuyor.
Bölge ülkeleriyle STA müzakereleri sürüyor
Türkiye'nin aralarında Brezilya, Meksika, Arjantin ve Kolombiya'nın da bulunduğu bölgedeki 18 ülkeyle imzaladığı ticari ve ekonomik iş birliği anlaşmaları çerçevesinde Karma Ekonomik Komisyon için gerekli hukuki altyapı oluşturuldu.
Şili ile Serbest Ticaret Anlaşması (STA) 2011'de, Venezuela ile ise 2020'de yürürlüğe girdi. Halen Ekvador, Kolombiya, Meksika ve Peru ile STA müzakereleri devam ediyor.
Bu bağlamda bölge ülkelerinin yanı sıra Karayip Topluluğu, Güney Ortak Pazarı (MERCOSUR) ve Pasifik İttifakı gibi ekonomik bütünleşmeyi ve ortak pazar kurmayı hedefleyen bölgesel teşkilatlarla da STA imzalanması amaçlanıyor.
İhracatta yeni yıllık rekor yolda
Türkiye İstatistik Kurumu verilerine göre, Türkiye ile Latin Amerika ve Karayipler'in dış ticaret hacmi 2021'in ocak-kasım döneminde 12 milyar 757 milyon 904 bin dolara ulaşarak, şimdiden geçmiş dönemlerde kaydedilen en yüksek yıllık seviyeyi geride bıraktı.
Türkiye'nin bölge ülkelerine ihracatı geçen yılın aynı döneminde 5 milyar 134 milyon 587 bin doları buldu. Böylece, 11 ayda kaydedilen ihracat rakamı da yıllık bazda geçmişte ulaşılan seviyeleri şimdiden aştı.
2020 yılında Türkiye'nin bölgeye ihracatı 3,2 milyar dolar, ithalatı ise 6,4 milyar dolar düzeyindeydi.
İkili ticaret hacmi, bölgeye açılımın yol haritasının oluşturulduğu 2006 yılında yaklaşık 3,4 milyar dolar seviyesinde bulunuyordu.
İhracat ve ithalatta Brezilya öne çıktı
Geçen yılın ocak-kasım döneminde en fazla ihracat yapılan bölge ülkesi 940,1 milyon dolarla Brezilya olurken bu ülkeyi 673,2 milyon dolarla Meksika, 554,7 milyon dolarla Şili, 535,5 milyon dolarla Peru ve 384,4 milyon dolarla Kolombiya takip etti.
En fazla ihracat yapılan fasıl ise 1,9 milyar dolarla demir ve çelik oldu.
Söz konusu dönemde, Türkiye'nin Latin Amerika ve Karayipler bölgesinden en fazla ithalat gerçekleştirdiği ülkeler ise 3,5 milyar dolarla Brezilya, 1,4 milyar dolarla Kolombiya, 793,5 milyon dolarla Meksika, 427,9 milyon dolarla Venezuela ve 320,2 milyon dolarla Şili şeklinde sıralandı.
Mineral yakıtlar 1,4 milyar dolar ile en fazla ithalat gerçekleştirilen fasıl olarak kayıtlara geçti.
Türkiye ile El Salvador'un ticaret hacmi 31 milyon doları aştı
Başkan Bukele'nin ziyaretiyle gündeme gelen El Salvador ile Türkiye'nin ticaret hacmi 2021'in ocak-kasım döneminde 31,7 milyon dolar seviyesinde gerçekleşti. Bunun 25,7 milyon dolarını ihracat, 5,9 milyon dolarını ise ithalat oluşturdu.
Türkiye'nin ülkeye en fazla ihracat gerçekleştirdiği fasıl 10,2 milyon dolarla demir ve çelik olurken, ithalatta 2,1 milyon dolarla ayakkabılar, tozluklar ve benzeri eşya, bunların aksamı öne çıktı.
2020 yılında Türkiye, El Salvador'a 24,9 milyon dolarlık ihracat gerçekleştirirken, ülkeden 1,8 milyon dolarlık ürün satın almıştı.
Bukele'nin ziyaretiyle iki ülke ekonomik ilişkilerinin daha da gelişmesi bekleniyor.
Diplomatik ilişkiler
Latin Amerika ve Karayipler ile ticari gelişmeler ivme kazanırken siyasi ilişkiler de güçlenmeye devam etti.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın 2015'te Meksika, Kolombiya ve Küba'yı kapsayan bölge turu, 20 yıl aradan sonra Cumhurbaşkanı düzeyinde yapılan ikinci ziyaret oldu. Erdoğan 2016'da Şili, Peru ve Ekvador'u, 2018'de Arjantin, Paraguay ve Venezuela'yı içeren bölge turları yaptı.
