BBC News’in Moskova bürosunda görevli Steve Rosenberg, kaleme aldığı “Rusya'nın Ukrayna'yı işgali: Putin'in nükleer düğmeye basma ihtimali var mı?” başlıklı yazıda, Putin’in nükleer silah hatırlatmasını değerlendiriyor. Biz de yazının ehemmiyetli gördüğümüz bölümlerini istifadenize sunuyoruz.
Putin, geçen Perşembe günü "özel askeri harekât" diye adlandırdığı Ukrayna'nın topyekûn işgalini televizyondan açıkladığı konuşmasında, tüyler ürpertici uyarılar yapmıştı:
"Dışardan müdahale etmeyi düşünen herkes bilsin: Bunu yaparsanız tarihinizde yaşadığınız her şeyden daha büyük bir bedel ödersiniz."
Nobel Barış Ödülü sahibi ve Novaya Gazeta gazetesinin genel yayın yönetmeni Dimitri Muratov "Putin'in sözleri kulağa doğrudan doğruya nükleer savaş tehdidi gibi geliyor." diyor ve şöyle sürdürüyor:
"O televizyon konuşmasında Putin Kremlin'in hâkimi gibi değil, gezegenin hâkimi edasıyla konuşuyordu. Lüks otomobilinin anahtarını parmağında döndürerek etrafa gösteriş yapan biri gibi, nükleer düğmeyi gösteriyor. Defalarca şunu söyledi: Rusya yok olacaksa bu gezegene ne gerek var? Kimse bu sözleri kaale almadı ama bu Rusya onun istediği muameleyi görmezse her şeyin imha edilebileceği tehdididir."
2018 yılında yapılan bir belgeselde Devlet Başkanı Putin şöyle demişti: "...eğer birileri Rusya'yı yeryüzünden silmeye karar verirse meşru cevap hakkımız var. Evet bu insanlık ve dünya için yıkım olacaktır. Ama ben bir Rusya vatandaşı ve onun devletinin başıyım. İçinde Rusya'nın olmadığı bir dünyaya gerek var mı?"
2022'ye dönelim. Putin Ukrayna'ya karşı topyekûn bir savaş başlattı. Fakat Ukrayna silahlı kuvvetleri güçlü bir direniş gösteriyor. Batı ülkeleri -Kremlin'i şaşırtarak- Moskova'ya karşı etkili ekonomik ve mali yaptırımlar ilan etme konusunda birleşti. Bunlar Putin'in kurduğu sistemin varoluşu hakkında kuşkulara yol açabilir.
Moskova'dan savunma uzmanı Pavel Felgenhauer "Putin köşeye sıkıştı" diyor. "Batı, Rusya Merkez Bankası'nın varlıklarını dondurduğunda ve Rusya finans sistemi içine çöktüğünde çok fazla seçeneği kalmaz. Bu, sistemini işlemez hale getirir."
"Bir seçeneği Avrupalıları geri adım atmaya zorlayacağı umuduyla Avrupa'ya doğal gazı kesmek olabilir. Bir başka seçeneği ise İngiltere ile Danimarka'nın arasında Kuzey Denizi üzerinde bir yerlerde bir nükleer bomba patlatıp bakalım ne olacak demek."
Vladimir Putin eğer nükleer silah kullanma seçeneğini kullanmaya karar verirse, yakın çevresinde onu vazgeçirmeye ikna edebilecek ya da durdurabilecek kimse var mı?
"Rusya'nın siyasi elitleri hiçbir zaman halkla hareket etmez." diyor Dimitri Muratov. "Daima yöneticiden yana tavır alırlar."
Ve Vladimir Putin'in Rusya'sında yönetici çok geniş yetkilere sahip. Burası iktidarı denetleyecek mekanizmaların çok zayıf olduğu ve bütün kararları Kremlin'in aldığı bir yer.
Moskova'dan savunma uzmanı Pavel Felgenhauer "Hiç kimse Putin'e karşı çıkmaya hazır değil. Çok tehlikeli bir noktadayız." diyor.
Ukrayna'daki savaş Vladimir Putin'in savaşı. Eğer Putin askeri hedeflerine ulaşırsa, Ukrayna'nın gelecekte egemen bir ulus olarak varlığını sürdürmesi zor.
Korkulan şey ise, eğer Putin yeniliyor gibi görünür ve ağır kayıplar verirse, bunun Kremlin'i daha umarsız yollara başvurmaya yöneltme ihtimali.
Özellikle de eğer "asla yapmaz" diyemiyorsak.
