ABD'nin El Kaide lideri Eymen ez Zevahiri'yi öldürdüğünü öne sürdüğü saldırı sonrası, ABD ile Pakistan arasındaki ilişkiler bir kez daha gündeme geldi.

Pakistan'ın, ABD tarafından 2001 yılında resmen ilan edilen "Teröre Karşı Savaş" sürecinde, Batı'nın bölgedeki en yakın müttefiki olduğu dikkat çekiyordu.

Bu kapsamda Pakistan yönetimi, yüzlerce cihat yanlısını ABD'ye teslim etmiş, Afganistan ve Pakistan'daki saldırılarda Amerikan ordusuyla beraber hareket etmiş ve ABD'ye bölgede üsler sağlamıştı.

Bölge uzmanları, 2021 yılında Afganistan'dan çekilmek zorunda kalan ABD'nin, sahada fiziki bir varlığı kalmadığı için, Pakistan ile iş birliğini artırdığı görüşünde.

ABD-Pakistan temasları

ABD Başkanı Joe Biden, Zevahiri'nin öldürüldüğü iddiasını açıklarken, herhangi bir isim vermeyerek ABD'nin "müttefiklerine ve ortaklarına" teşekkür etti. İslamabad yönetimi her ne kadar saldırıda bir rolleri olmadığını iddia etse de, geçmişte ABD'nin düzenlediği diğer saldırılarda da rolleri olmadığını öne sürmüş, ancak daha sonra bağlantılar ortaya çıkmıştı.

Pakistan'ın bölgede ABD'ye, istihbarat teşkilatı ISI vasıtasıyla istihbarat sağladığı biliniyor. ISI Şefi Nedim Ahmed Anjum, Mayıs ayında ABD'yi ziyaret etmişti. Ayrıca saldırıdan birkaç gün önce de, Pakistan ordusunun en üst düzey ismi olarak görülen Kara Kuvvetleri Komutanı Orgeneral Kamer Cavid Bacva, ABD'li üst düzey yetkililerle görüşmüştü.

Pakistan'ın ABD ile ilişkisinin altında yatan bir diğer etken de, Pakistan'ın coğrafi konumu. ABD, Afganistan'da saldırılar icra etmek için Pakistan'dan daha uygun ikinci bir noktaya sahip değil. ABD'nin Arap Yarımadası'ndaki üsleri bölgeye uzakken, Orta Asya'da bulunan üsler de bir süre önce kapatılmıştı. Ayrıca bölgede Rusya'nın etkin oluşu da Orta Asya'yı makul bir seçenek olmaktan uzaklaştırıyor.

Pakistan "makul şüpheli"

ABD'nin eski Merkez Kuvvetler (CENTCOM) Komutanı Frank McKenzie, geçtiğimiz yıl Amerikan Kongresi'ne yaptığı konuşmada, Afganistan'da saldırılar düzenleyebilecek noktalara sahip olduklarını ifade etmişti. Bu doğrultuda, Pakistan'ın Zevahiri saldırısında "makul şüpheli" olarak öne çıktığı kaydediliyor. Her ne kadar Pakistan medyası Orta Asya'yı işaret etse de, bu haberlerde yer verilen Kırgızistan üssü 2014 senesinde kapatılmıştı. Bu iddialar, Pakistan'a yönelik şüpheleri daha da artırdı.

Pakistan'da Başbakan İmran Han sonrasında gelen hükümetin ABD'den destek arayışı ve ülkenin içerisinde bulunduğu ekonomik krizden çıkmak için borç arayışında olması da, okların Pakistan'a dönmesine yol açıyor.

Pakistan'a yönelik şüphelerin, bu ülkedeki askeri ve sosyal gerilimi artırması ve İslamabad yönetiminin cihat yanlısı grupların hedefine -bir kez daha- oturmasıyla sonuçlanabileceği düşünülüyor.