Çin Devlet Başkanı Şi Cinping, Rus mevkidaşı Vladimir Putin ile yaptığı telefon görüşmesinde, Ukrayna krizinin çözümü için tüm tarafların "sorumlu şekilde hareket etmesi" gerektiğini bildirdi.
Çin hükümetinden yapılan açıklamaya göre, iki devlet başkanı, Ukrayna sorununda fikir alışverişinde bulundu.
Tüm tarafların Ukrayna sorununa uygun çözüm bulmak için sorumlu bir tavırla çalışması gerektiğini vurgulayan Şi, Çin'in bu amaç doğrultusunda rol oynamayı sürdüreceğini kaydetti.
Ukrayna Savaşı'nın başlamasından bu yana Putin ile ikinci kez telefonda görüşen Şi, sorunu tarihsel bağlamı ve kendi özel koşulları içinde değerlendirdiklerini, dünya barışını ve küresel ekonomik düzenin istikrarını etkin şekilde desteklerini belirtti.
"Stratejik eş güdümün derinleştirilmesi"
Şi, küresel kargaşa ve dönüşümler karşısında iki ülke ilişkilerinin sağlam bir gelişim ivmesi yakaladığına dikkati çekerek, "Çin'in, egemenlik ve güvenliğe ilişkin temel çıkarları konusunda Rusya ile çalışmayı sürdüreceği" mesajını verdi.
Çin'in Rusya ile, Birleşmiş Milletler (BM), BRICS ve Şanghay İşbirliği Örgütü gibi uluslararası ve bölgesel örgütlerde iletişimi güçlendirerek stratejik eş güdümünü derinleştireceğini ifade eden Şi, yükselen piyasa ekonomileri ve gelişmekte olan ülkeler arasında dayanışma ve iş birliğini teşvik etmek, uluslararası düzeni ve küresel yönetimi daha adil ve makul bir doğrultuya kavuşturmak için birlikte çalışmaya hazır olduklarını vurguladı.
Şi Cinping, iki ülke arasında ekonomi ve ticaret alanındaki pratik iş birliğinin giderek geliştiğine, Çinlilerin "Heylongciang" adını verdiği Amur Nehri boyundaki, Çin'in Heyhı ile Rusya'nın Blagoveşçensk kentlerini birleştiren köprünün açılmasının yeni bir kanal açtığına işaret etti.
Haziran başında açılan köprü, iki ülkeyi ayıran nehir üzerindeki ilk sınır köprüsü olmuştu.
Rusya'nın görüşmeye ilişkin açıklamasında ise Şi'nin "Rusya'nın, güvenliğine yönelik dış güçler tarafından oluşturulan tehditler karşısında temel ulusal çıkarlarını korumak için attığı adımların meşruiyetine" dikkati çektiği aktarıldı.
"Limitsiz dostluk"
BM Güvenlik Konseyi'nin daimi üyesi olan iki ülkenin devlet başkanı, Pekin'de şubat ayında düzenlenen 2022 Kış Olimpiyatları açılış töreni öncesinde yüz yüze görüşmüş, görüşmede "iki ülke arasında dostluğun limiti olmadığı" vurgulanmıştı.
Rusya, Olimpiyatların hemen ardından Ukrayna'daki askeri operasyonu başlatmış, operasyon başlamasının ikinci gününde, 25 Şubat'ta, Şi ile Putin arasında telefon görüşmesi yapılmıştı. Görüşmede "Şi'nin, Rusya ve Ukrayna'ya sorunu müzakereyle çözme çağrısında bulunduğu" aktarılmıştı.
Çin, Rus petrol ve doğal gazının yeni pazarı olabilir
Dünyanın en büyük ikinci ekonomisi olan enerji ihtiyacındaki Çin, Ukrayna Savaşı'nın ardından Rusya'ya uygulanan yaptırımlar nedeniyle Avrupa'ya enerji ihracatının kesilmesi durumunda Rus petrol ve doğal gazının yönelebileceği önemli bir pazar konumunda bulunuyor.
Pekin yönetimi, krizin başlangıcından bu yana Ukrayna'daki savaş ile ilgili "işgal", "saldırı" sözcüklerini ve "kınama" anlamına gelecek ifadeleri kullanmaktan kaçınıyor.
İki ülke arasında 2021'in sonunda 146,9 milyar dolara ulaşan ticaret hacminin yaklaşık üçte ikisini Çin'in Rusya'dan doğal gaz ve petrol ithalatı oluşturuyor. Rus enerji şirketi Gazprom, mayıs başında yaptığı açıklamada, Çin'e doğal gaz ihracatının, yılın ilk dört ayında geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 60 arttığını bildirmişti.
