Uluslararası Para Fonu (IMF), Ukrayna'da devam eden savaş ve ilgili yaptırımların küresel ekonomi üzerinde "ağır" bir etkisi olacağını bildirdi. Açıklamada, "Devam eden savaş ve ilgili yaptırımların küresel ekonomi üzerinde ağır bir etkisi olacaktır. Durum oldukça değişken ve görünüm olağanüstü belirsizliğe tabi olsa da ekonomik sonuçlar şimdiden çok ciddi." denildi.
Fon’un icra kurulunun Kristalina Georgieva başkanlığında toplandığı ve Ukrayna'daki savaşın ekonomik sonuçlarından en çok etkilenen ülkeler için olası hızlı finansal yardımın görüşüldüğü belirtildi. Açıklamadaki “Ukrayna ve Rusya ile çok yakın ekonomik bağları olan ülkelerin özellikle ‘kıtlık ve arz kesintileri riski’ altında olduğuna” ilişkin ifadeler, Avrupa’yı akla getirdi.
Buğday ve diğer tahıllar dahil olmak üzere emtia ve enerji fiyatlarının yükseldiğine işaret edilen açıklamada, bunların enflasyonist baskılara katkıda bulunduğu ifade edildi. Açıklamada, fiyat şoklarının tüm dünyayı etkileyeceği vurgulanarak, "Çatışma tırmanırsa, ekonomik zarar daha da yıkıcı olacaktır." ifadesi kullanıldı. Açıklamada, maliye politikalarıyla, en savunmasız hane halklarının desteklenmesi gerekeceği ifade edildi.
Buğday 14 yılın en yüksek seviyesini görüyor
En temel gıda maddelerinden biri olan buğday fiyatları keçen hafta yüzde 40'tan fazla artış gösterdi. Chicago Borsasında (CBOT) buğday fiyatları kile başına 12 doları aştı. Bu fiyat, son 14 yılın en yüksek seviyesi. Uzmanlar, buğday fiyatının 2008'de kaydedilen 13,17 dolarlık zirveyi geçmesinin çok yakın olduğunu belirtiyorlar.
Bu yükselişin halihazırda yüksek seyreden küresel gıda fiyatlarını daha da olumsuz etkilemesi öngörülürken, un ve yem üretiminde kullanılan buğday fiyatlarındaki artışın ekmek, makarna ve bisküvi gibi ürünlerin fiyatını da artırması bekleniyor.
Mısır fiyatlarının da geçen hafta yüzde 20 değer kazandığına dikkat çekiliyor.
Avrupa’nın buğday ambarı
Azak Denizi ve Karadeniz'deki birçok limanın kapalı olması, sigorta yapılamaması, nakliye maliyetlerinin yüksek olması ve bazı gemilerin savaş bölgesine yönelik rotaları kullanmayı tercih etmemesi sorunu daha da ağırlaştırıyor.
Rusya ve Ukrayna, dünya buğdayının yaklaşık yüzde 14'ünü üretiyor ve bu oran küresel buğday ihracatının neredeyse 3'te 1'ini oluşturuyor. İki ülkenin küresel buğday ihracatındaki toplam payları 2019'da yüzde 25. Dünyanın en büyük buğday ihracatçısı Rusya'nın aynı yıl küresel buğday ihracatındaki payı yaklaşık yüzde 18 düzeyinde bulunuyor.
İki ülke, Avrupa’nın “buğday ambarı” olarak da adlandırılıyor.
