Afganistan’da hızla ilerleyen Taliban ordusu, kısa süre içinde Afganistan’ın büyük kısmını ele geçirdi. Dış mahallelerine vardığı başkent Kabil haricindeki tüm büyük kentlerde hâkimiyeti sağladı. Afganistan’ın kontrolünü fiilen ele almış durumda. Cumhurbaşkanı Gani’nin de ABD elçiliğine sığındığına dair söylentiler yayıldı.

Ülkenin diğer tüm önemli kentlerinin düşmesiyle 4 milyon nüfuslu Kabil, fiilen Taliban kuşatmasına girdi. Ajanslar Taliban’ın dört vilayeti daha alıp Kabil’in dış mahallelerine kadar vardığını, güneyde başkente 11 km uzaklıktaki Char Asyab bölgesini ele geçirdiğini bildirdi.

Doğudaki Paktika, Kunar, Paktiya vilayetlerinin merkezi Şerene, Esed Abad ve Gardiz kentleri Taliban kontrolüne geçti.

Dün Mezar-ı Şerif’in de düşmesiyle birlikte tüm kuzey bölgesi Taliban’ın kontrolüne geçti. Mezar-ı Şerif’in Taliban kontrolüne geçmesinin ardından, şehirdeki Afgan güçlerinin Özbekistan sınırına kaçtığı iddia edildi.

Sosyal medyada Afgan askerlerin Hayratan sınır kapısında beklediğini gösterdiği iddia edilen görüntüler paylaşıldı. Örgüt yaklaşık bir haftada 34 vilayet merkezinden 23’ünü ele geçirdi. Batı destekli Kabil yönetimi şimdi, başkent ile ülkenin orta ve doğu kesimlerindeki bazı yerleri kontrol ediyor.

İşgalci ABD asker sayısını arttırdı

Pentagon Sözcüsü John Kirby önceki günkü açıklamasında, Kabil’in “acil bir tehdit altında olmadığını” söylese de ABD yönetimi diplomatlarını tahliye etmeye uğraşıyor. ABD Başkanı Joe Biden, büyükelçilik personelinin tahliyesi için bölgeye gönderilecek asker sayısının 3 binden 5 bine çıkarıldığını açıkladı. Birliklerin bir kısmı Afganistan’a ulaşırken dün gece elçilik ve havalimanı arasındaki helikopter trafiği tahliyenin başladığı yönünde yorumlandı. Tahliye öncesi büyükelçilik personeline de “hassas tüm materyallerin yakılarak ya da parçalanarak yok edilmesi” talimatı gitti.

Eşref Gani çözüm arayışında

Ülkesi bu şartlar altındayken Afgan bayrağı önünde kameralar karşısına geçen Cumhurbaşkanı Eşref Gani, mevcut durumda askerin seferber edilmesinin “birinci öncelik” olduğunu ve bu konuda “ciddi adımlar” atıldığını söyledi. Gani, “Makul ve kesin bir siyasi çözüme ulaşmak için hükümetteki büyükler, siyasi liderler, halkın temsilcileri ve uluslararası partnerlerle kapsamlı istişareler başlattım” dedi. Gani, ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken’la da bir telefon görüşmesi yaptı. Öte yandan gece saatlerinde Afgan merkezli haber sitelerinde verilen, başkanlık sarayından ABD Büyükelçiliği’ne helikopterler kalktığı haberleri Gani’nin kentin düşmesi durumuna karşılık tahliye edilmiş olabileceği şeklinde yorumlandı.

ABD istihbaratı: Kabil’in 72 saati kaldı

AMERİKAN Washington Post gazetesi, hafta başında bir Pentagon yetkilisine dayandırdığı haberinde, Biden yönetiminin Kabil’in 30 ila 90 gün içinde Taliban’ın eline geçeceği varsayımıyla hareket ettiğini yazmıştı. Şimdi Amerikan CNN’in aktardığına göre, bu süre 72 saate kadar indi. ABD, Afganistan’dan çekilmeye karar verdiği dönemde Afgan yönetimi dayanamazsa Kabil’in 6 ile 12 ay içinde Taliban’ın eline düşebileceğini hesaplıyordu.

Bu arada askeri uzmanlar, ABD’nin çekilirken geride bıraktığı ekipmanın “en kötü senaryoda” Taliban’ın eline geçebileceğini öngördüğünü ve şimdi tam da bunun yaşandığını belirtti. Gazni’de Taliban’ın eline geçen bir Amerikan üssüne giren ve militanlarla konuşan Amerikan CNN ekibi de bu durumu doğruladı. CNN’in yayımladığı videoda militanların Amerikan askeri kamyonlarını kullandıkları görülüyor. Önemli miktarda zırhlı araç, hafif silahlar ve mühimmatın örgütün eline geçtiği düşünülüyor.

ABD’nin en uzun savaşının bilançosu

2001 yılından beri süren ABD’nin Afganistan’a yönelik askeri müdahalesinin bilançosu özetle şöyle:

Ölen ABD askeri: 2.448

Ölen Amerikalı taşeronlar: 3.846

Ölen Afgan asker ya da polisi: 66.000

NATO dahil ölen müttefik askerler: 1.144

Ölen Afgan siviller: 47.245

Ölen Taliban milisi: 51.191

Ölen yardım görevlisi: 444

Ölen gazeteci: 72

Maliyet: Irak ve Afganistan yaklaşık 2 trilyon dolar.