Petrol üreticisi ülkeler çarşamba günü bir toplantıda bir araya gelecek. Toplantıda dünya ekonomisinin yavaşladığı süreçte petrol talebindeki düşüş ve Haziran’dan bu yana yaşanan yüzde 25’lik değer kaybı konuşulacak.
OPEC’in lider ülkesi Suudi Arabistan’a yakın kişiler, üretici ülkelerin petrol arzını düşüreceğini iddia ediyor. Hatırlanacağı üzere Amerikan Başkanı Biden, petrol arzını artırmaları talebiyle geçtiğimiz aylarda Suudi Arabistan’a bir ziyaret gerçekleştirmişti. Alınması muhtemel böyle bir karar Amerikan yönetimine bir darbe niteliği taşıyor.
Rusya’nın da içinde bulunduğu OPEC+ ülkeleri, 2020 yılında koronavirüs salgını sebebiyle talebin düşmesiyle yaptığı kesintiden bu yana aylık istikrarlı arz artışına rağmen hedeflenen üretim miktarına ulaşamazken, bu hafta alınması muhtemel kesinti bir politika değişimine de işaret ediyor.
Suudi Arabistan petrolün varil fiyatının 90 doların üzerinde kalmasını istiyor. Geçtiğimiz cuma günü 85 dolara kadar düşerek Haziran’dan bu yana yüzde 25 değer kaybetmiş olan petrolün varil fiyatı, bu haftaki toplantıda üretimin düşürüleceği söylentileriyle yukarı yönlü hareketlenmeye başladı.
Suudiler, geçtiğimiz ay günlük 100 bin varillik kesintiyle şahin bir pozisyon alacaklarının sinyalini verdi. Suud’un bu tutumu, 2018’de Cemal Kaşıkçı’nın öldürülmesi sebebiyle Suudi Arabistan ve veliaht prens M. Bin Selman’a yüklenen; fakat iş zora gelince petrol üretimini artırması için bu sene kendisini Suud’un kapısında bulan Amerikan yönetiminin menfaatlerine ters düşüyor.
OPEC’te Suudi Arabistan’dan sonra en önemli ülke Rusya. Enerji piyasası için Rusya’nın tavrı da ehemmiyet arz ediyor. Dünyanın en büyük petrol ve doğalgaz üreticilerinden biri olan Rusya, ABD öncülüğündeki Batı ülkelerinin Ukrayna savaşı sebebiyle uyguladığı ambargolardan dolayı ekonomik olarak zor günler geçiriyor. Rusya’nın petrol üretimi Avrupalı şirketlerin teknoloji ürünlerine ambargo uygulaması sebebiyle azalıyor, Suudi Arabistan ise üretimde kesintiye giderek hem kendi ekonomik çıkarlarını korumaya hem de Rusya’yı denklem içinde tutmaya çalışıyor. ABD, Suud’dan petrol üretimini artırmasını ve böylelikle en büyük gelir kalemi enerji olan Rusların daha da zor duruma düşmesini istiyor. Amerikan Merkez Bankası FED’in aldığı faiz kararları ve doları güçlendirmeye yönelik izlediği politikalar ise, petrol fiyatlarının düşüşüne zemin hazırlayarak Suudi Arabistan ve Rusya başta olmak üzere OPEC+ ülkelerinin ekonomilerini baltalıyor.
Ayrıca OPEC+ ülkelerini bir arada tutan petrol üretimine ilişkin anlaşmanın süresi yıl sonunda doluyor. Suudiler piyasa düzenlemesinin devam etmesini ve anlaşmanın uzatılmasını istiyor. Çarşamba günü yapılacak toplantıda bu mesele de gündeme gelebilir.
Haber-Yorum: Faruk Hanedar
