Kur korumalı mevduatın hazineye ilk maliyeti 14 milyar lira!
Kur Korumalı TL Mevduat sistemine 3 aylık katılan tasarruf sahibi ilk grubun vadeleri yarından itibaren doluyor. Mevcut kur ile mevduat sahiplerine ödenecek tutarın 14 milyar lirayı geçeceği tahmin ediliyor.
Kur Korumalı TL Mevduat (KKM) sistemine katılan tasarruf sahibi ilk grubun vadeleri yarından itibaren doluyor.
Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK) 18 Mart itibarıyla Kur Korumalı TL Mevduat (KKM) hesaplarında 561 milyar 869 milyon TL biriktiğini açıkladı. Bu tutarının 70 milyar TL'lik bölümü 23-30 Aralık 2021 dönemde büyük çoğunluğu TL hesaplardan geçişle KKM'ye bağlandı.
Beklenen neydi, sonuç ne oldu?
KKM ilk duyurulduğunda beklenen şey, büyük miktarda döviz ve altının sisteme dahil edilmesi sonuç olarak da bankalarda yüzde altmışları gören döviz miktarının eritilerek TL’nin değer kazanmasıydı. Fakat geçtiğimiz üç ayda TL yüzde 26’lık değer kaybı yaşadı.
Bu durumda yarından itibaren beklenmeyen (!) bir gelişme olmazsa 23 Aralık 2021’de 11.84 dolar kurundan sisteme dahil olan mevduat sahiplerine, hesaplarındaki bakiyenin takribi yüzde 23’ü hazineden ödenecek. Hazineden ödenecek olan bu tutarın miktarının ise 14 milyar lirayı geçeceği tahmin ediliyor.
Bir örnekle açıklamamız gerekirse, 23 Aralık 2021’de 100.000 TL’sini bankaya yatıran bir kişi, sadece 4.285 lira alacaktı. KKM sistemine dahil olduysa, yarın doların 14.80 lira seviyesinde olduğu varsayıldığında hesabın kur getirisi 26.817 lira olacak. Faiz geliri ile kur farkı arasındaki 22.532 lira Hazine tarafından ödenecek. Bankaya 100 bin lira yatıran bir kişinin KKM hesabında ana para+faiz getirisi+kur farkı olmak üzere 126.817 lirası olacak.
Evdeki hesap çarşıya uymuyor
Bu sistemin ne etliye ne sütlüye değmeden mevcut finansal düzeni devam ettirerek bir çözüm üretmek istediği muhakkak. Ancak bunun olma ihtimali ne kadar mümkün? Sistemin ilk duyurulduğu günlerde bu meseleyi sarih bir şekilde ifade eden yazarımız Faruk Hanedar şunları demişti: “Evdeki hesap çarşıya uymazsa hazinenin gireceği yükün altından kalkması zor; bu sebeple “Kur Korumalı TL Vadeli Mevduat”, serbest piyasa tanrısını rahatsız etmeden sistem içerisinde bulunabilecek bir çözümse de “geçici” olmaya mahkûm bir palyatif tedbirden ibaret.”
Mevcut ekonomik koşullar sürdüğü, ‘serbest piyasa tanrısı’ korunmaya çalışıldığı, ihtilâlci adımlar atılmadığı müddetçe KKM ve dahi diğer tüm çözüm yolları atıl kalmaya mahkumdur.
