Marifetname, Erzurumlu İbrahim Hakkı'nın 1757'de kaleme aldığı insan anatomisini inceleyen bir eserdir. İbrahim Hakkı eserde, din ilimleriyle fen ilimlerini bir araya toplamıştır. İnsanın tanınmadan Allah’ın tanınamayacağını ölçü edinen İbrahim Hakkı, eserinde de insan anatomisini inceler.
Marifetname’de astronomi, matematik ilmi ile birlikte fizik ve fizik ötesi mevzular da yer alır. Aritmetik, geometri, trigonometri, astronomi, fizyoloji, din psikolojisi, ahlak, tasavvuf, kelam, eğitim gibi ilimlerden bahseder. Cisimlerin boyutları, yüz ölçümleri, çokgenler, açılar, küp, silindir, koni ve küre gibi unsurlar hakkında izahlar yapar ve çözümler getirir.
Marifetname’de güneş, dünya, ay ve onun yapı şekillerinden bahseder. Dünyanın küre biçiminde olduğunu savunur. Bunu yaparken de akli ve nakli deliller getirir. Dünyanın güneş etrafında döndüğünü dile getiren Kopernik sistemini savunur. Dünyanın hızı ile ilgili bilgiler verir. Klimatoloji, gök gürültüsü, yıldırım ve rüzgârın meydana gelişi, gökkuşağının oluşumu ve suyun dönüşümleri hakkında bugünkü bilgilere çok yakın bilgiler verir. Amerika’nın keşfiyle alakalı bilgiler verir.
Tıp alanında, hücrelerin öldüğünü ve yerine yenilerinin geldiğini, insan vücudunun beş senede bir yenilendiğini söyler. Kemik yapıları, göz sinirleri ve küçük kan dolaşımı vb. hakkında verdiği bilgiler bugünkü bilgilerle paralellik arz eder. Ahmet Davutoğlu Hoca’nın 1893 senesinde tetkikini ve takdimini yaptığı eser, müracaat eserler olarak her kütüphanede yer alacak ve araştırmalara konu olacak mahiyettedir. El yazmaları ise Tillo ve Atatürk Kitaplığı’nda yer almaktadır.
