Mütefekkir Salih Mirzabeyoğlu’nun “Münşeat -önsöz-bayramlık” isimli eserinin 3. baskısı çıktı.
Kitabı Gölge Kitabevi'nden temin edebilirsiniz. Kitabevine [email protected], 02125110065 veya 0538 489 80 58 irtibat numaralarından ulaşabilirsiniz.
Münşeat hakkında
Kendinden zuhur diyalektiği ve sembol diliyle, yeni bir tarz, yeni bir söyleyiş... Bize, bizdekini bulduran, bize bizi htiren, sezdiren bir usûl, bir şiiriyet; Münşeattan bahsediyoruz... İçimize içimizden bir sesleniş...
Münşeat, ne şiir, ne nesir, ne de mensur şiir; tamamen Salih Mirzabeyoğlu’nun icadının ismi... Malzeme olarak, keşif olarak Salih Mirzabeyoğlu’na ait; keşif ona ait, malzemenin kaynağı da İslâm’ın malı... Büyük sanatkârlar kendi tarzını, kendi usulünü de icad eder; Münşeat buna bir misâl... Andre Gide’nin şu tesbitinde olduğu gibi: “İşte bunun için hayatın en taşkın olduğu devirlerde değil midir ki, en heyecanlı dehâlar en sıkı kalıpların ihtiyacı ile kıvranmışlardır. Bereketli Rönesans zamanında Shakespeare’nin, Rensard’ın, Petrovca’nın, Michelangelo’nun soneyi, Dante’nin üçlü kâfiyeleri kullanmaları; Bach’ın Fugure’ü, aşırı duyduğu dayanılmaz ihtiyaç hep bundandır.”
Münşeat tarzı, şiirden daha zor... Unsurları yerine getirdin mi belki şiiri yakalayabilirsin, ama münşeat tarzının belli unsurları olmaması işi daha da zorlaştırıyor; yalnız şiiriyet de yetmiyor, keyfiyet yüklü bir muhtevanın ardından da usta bir söyleyiş gerekiyor... Nesir tarzının kolaylığı zaten söz konusu değil, Münşeat tarzının, “mensur şiir” olmadığını da söylemiştik. Yerinde kalıbın kolaylığı, Münşeatta yok, kolay görünürken çok zor bir tarz... Hem fikir tertibi olacak, hem sıra dışı olacak, hem şu, hem bu...
Münşeat gibi zor bir tarzda girift meseleler yalın bir dille veriliyor; çünkü Mütefekkir Salih Mirzabeyoğlu’nda, çok girifti basite irca etme hassası var... Tasavvuftaki şu tesbiti, Salih Mirzabeyoğlu hakkında aktarabiliriz: “Yükselişi çok olanın, inişi çok olur.”
Üstün tecrid kumaşı sahibi Salih Mirzabeyoğlu’nu birçok eserlerinde olduğu gibi bu eserinde de, İslâm’dan aldıklarını bir nevî “meslek sırrı” gibi saklayan Batı fikir adamlarını bu hüviyetiyle de ifşâ etmek var... Kant, Hegel, Nietzsche, bütün Batı felsefesinin toplamıdır. İslâm kaynakları ellerinin altında ve çok istifade etmişler!.. İmam-ı Gazali, İbn-î Arabî ve diğerlerinden... İlm-i Ledün sahibi Salih Mirzabeyoğlu, Batı fikir adamlarının bizden aldıklarını iştikaklarından buluyor ve onları vererek aslında kendi malımızı gösteriyor... “Kendinden Zuhur Diyalektiği” etrafında, bizim davamızı bizim olanı geri getiriyor; İslâm’dan almanı geri getiriyor Mirzabeyoğlu...
Münşeat, merkezde... Bakınca Nietzsche aklımıza geliyor; Allahsızlığı anlatıyor, Münşeat tam tersini... Nietzsche kendisine kadar olan zamandaki malzemeyi sembol diline dökmüştür. Batı tefekkürünü ne kadar bilirsek Nietzsche’yi o kadar anlarız. Yaptığı sentezi, sembolleştirerek vermiş. Nietzsche Allahsız olmak için anlatıyor, İBDA Mimarı Allahlı olmayı anlatıyor; Nietzsche Hint’in hareketsizliğini tam harekete geçiriyor, Mirzabeyoğlu ise Nietzsche’nin tam Allahsızlığını, tam Allahlılığa çeviriyor... Münşeat’ ta Nietzsche’nin “üstün insan” misâli olduğu gibi kalıp olarak veriliyor ki, okuyan Nietzsche’yi hatırlasın ve nereye çevrildiğini görsün!..
Nietzsche, Tao felsefesini tersine çeviriyor çarşaf gibi, Batı Felsefesinin üzerine silkeliyor... Batı Felsefesi plastite... Ruhî incelik ve derinlik değil, markalaştırıp tasarrufuna alıyor... Derinliklerin ürettiğini markalayıp kendine alıyor... Üstad’ın, “Batı fikirde son derece hilekârdır” tesbitini biliyoruz... Nietzsche, bir nevî Mehdi’yi anlatıyor, kendinde “yerel peygamber”i oynuyor...
Münşeat’tan önemli bir bahis, “Kadın ve Erkek”... ‘Tecridin gayesi tevhid, tecrit sırı tevhid sınırında” deniyor... Tecrit hırkası, tevhid srrı... İslâmî kadın-erkek ahengi... Bu bahiste aslında erkeğin haysiyetini kırıcı bir taraf var; erkek toparlayıcı olmadıktan sonra, kâmil sıfatları kuşanmadıktan sonra...
Çocuk hikmeti... Çocuklar büyüğü de, küçüğü de teshir eder. Musa Aleyhisselâm da tecelli eden çocuk hikmeti... Deha Salih Mirzabeyoğlu için, “yükselişi çok olanın, inişi çok olur” tesbitini hatırlatmıştık... “Tasarruf-Teshir” münşeatında, “hayatım çocuk!/teshirim vardır benim/hem büyük-hem küçükte/” deniyor...
Bilindiği üzere, BD-İBDA İslâm’a Muhatap Anlayışı, bir şuur süzgecidir... Süzme... Bir şey süzülünce o başka bir şey olur... Süzmek, tasfiye etmek demek... İBDA Mimarı, Batı Tefekkürünü alıp tasfiye ediyor... Hegelci, Bergsoncu v.s. olmuyoruz... Âdeta bunların dükkânlarını tasfiye ediyor; böylece dünya kültür yemişlerini, tasarrufu altına alıyor...
Mühim olan laf değil, işin ruhunu verebilmek, ruhlara bir şeyler verebilmek... Kuru laf olarak “İslâm hâkimdir, İslâm’da her şey vardır!..” demekle olmuyor; bunun “nasıl” ve “niçin”ini göstermek, tevhid sırrını tecrit sırrında işaretlemek gerek... İşte, BD-İBDA bunun için var... İBDA’nın doğrulayıcılık usulü... Hayata İslâm’ı doğrulamaya geldik; İBDA, BD’yi doğruluyor, BD malum, İslâm’ın emir subaylığı... Hayat doğrulamak ve doğrulanmaktır... Bir felsefeci de “doğrular” ama doğrulanmıyor... Rast gele doğrulayıcılık değil, ruhun dediğini yapacaksın, ölçüye vuracaksın... Ölçülendirme ölçüleri, yani İslâm’a Muhatap Anlayış... Öyle ki, davamızı bir Allahsızın (Nietzsche) anlattıklarıyla bile beslemek, desteklemek...
Münşeat’ta fikir sanata yaklaştırılıyor; sanat hayata daha yakın çünkü... Bazı yerler ise özellikle atlanmış, özellikle söylenmemiş; okuyucu doldursun, okuyucu bulsun diye...
Samimî bir edâ, vurucu bir dil, zoru kolayca verme, duygulu bir yakıcılık, çileli ve onurlu bir anlatım, deli dolu ve yerinde külhan bir ağız, sevdiren ve sindiren bir üslub, iflah olmaz bir aşk; yakışı mest eden Münşeat...
Kazım Albay
