Tahran daha önce bu oranı yüzde 60’a çıkardığını açıklamış ve 2015 tarihli uluslararası nükleer anlaşmayı yeniden canlandırmak için ABD ile yapılan dolaylı görüşmeleri tehlikeye düşürmüştü.
İran geçen ay Natanz nükleer tesisinde elektrik kesintisine neden olan büyük patlamaya yanıt olarak yüzde 20 düzeyindeki uranyum zenginleştirme oranını yüzde 60’a çıkartarak, nükleer silah üretimine bir adım daha yaklaşmıştı. Tahran, Natanz’da meydana gelen patlamadan İsrail’i sorumlu tutmuştu.
İran’ın bu hamlesi 2015 nükleer anlaşmasına tamamen geri dönme koşullarını kabul etmek için ABD ile yürütülen dolaylı görüşmeleri sarsmıştı.
Anlaşma İran’ın uranyum zenginleştirme oranını yüzde 3,67 ile sınırlıyordu. Nükleer silah üretimi için gerekli oran ise yüzde 90. İran uzun süredir nükleer silah geliştirme hedefi olduğunu reddediyor.
Reuters haber ajansının elde ettiği IAEA raporunda 22 Nisan 2021’de alınan örneklerde yapılan inceleme sonucunda uranyum zenginleştirme oranının yüzde 63 olarak tespit edildiği, bunun da İran tarafından zenginleştirme düzeyindeki dalgalanma olarak tanımlanan durumla uyumlu olduğu belirtildi. Raporda dalgalanmanın nedeni ise açıklanmadı.
IAEA’nın daha önce yayınlanan bir raporundaysa, İran’ın yüzde 60 uranyum zenginleştirmek için IR-6 gelişmiş santrifüj makinelerinden oluşan zincir sistemini kullandığı ve bu süreçte ortaya çıkan atık uranyumla IR-4 makinelerinden oluşan bir sistemde yüzde 20 uranyum zenginleştirdiği bildirilmişti.
Salı günü yayınlanan rapordaysa İran’ın IR-4 santrifüj sisteminden çıkan atık uranyumla 27 adet IR-5 santrifüjünden oluşan zincir sistemiyle 30 IR-6 santrifüjünden oluşan sistemi besleyerek yüzde 5 saflaştırılmış uranyum elde ettiği kaydedildi.
VOA
