Marx'ın başarısının tabiîliğindeki espriyi anlamak, O'nun içine doğduğu çevreyi, şartları ve kendine has özellikleri iyi anlamak ve değerlendirmekle mümkün. Marx, burjuva uygarlığı'nın sınırlarına eriştiği,...
Kapitalizm o kadar başarılı oldu ki(!)sistemin kurucu unsuru burjuva sınıfı ve burjuva hayat tarzı tereddi ede ede çökmeye yüz tuttu. Yirminci yüzyılın son çeyreğinden başlayarak kapitalist sistemin işleyiş tarzında alışık olmadığımız,...
Batı İnsanı'nın bilincini oluşturan üç temel gerçeklikten söz etmek mümkün. Birincisi, Tevrat ve onunla iç içe geçmiş Musevi efsanelerinden beslenen Yahudi Kültürü. İkincisi, İncil' de izahını bulan öğretiler manzumesi ve...
İlk örneğini İtalyan Kent Devletlerinde gördüğümüz sistemik sermaye birikimi ve tarihi gelişim çizgisi içinde kapitalizmin büyüme, yayılma, nöbet değişimi süreçleri; tesadüfen bir araya gelmiş, masumâne, ticaret yapmaktan başka gayesi...
Modern kültürün yetiştirdiği Batı insanında, özellikle ileri modernizmler dönemi Batı aydınında bir husus hep dikkatimi çekti: Rûhen çok incelmiş bu insanların müziğinde, resmin de, romanın da velhasıl güzel sanatların diğer şubelerindeki...
Yayılma ve dağılma sonsuza dek süremez. Nitekim, hem coğrafî hem de idarî anlamda yayılabileceği kadar yayılmış, dağılabileceği kadar dağılmış kapitalizmin hâl ve gidişatında da 20. yüzyılın son çeyreğinde ciddi değişiklikler...
Epey geç fark edilmiş olsa da modern ideoloji saf, arı duru bir kapitalist üretim tarzının rahminden doğmadı. Modernizm özünde zaten kapitalist bir yapıyı mündemiçti. Bunun üzerine, Avrupa Merkezci bakış Batı Uygarlığını insanlığın...
Avrupa ve Avrupalılık söz konusu olduğunda öncelikle sorulması gereken sorulardan biri de şu olsa gerek: Avrupa medeniyeti kendi kaynaklarından doğmuş özel, orijinal bir medeniyet midir; yoksa, farklı kültürlerden devşirdiklerini bir potada...
İBDA estetiği eşya ve hadiseleri teshirde "model" yerine "vesile"yi mündemiçtir. Bir şey en iyi hangi durumda yakalanır? Bu sorunun cevabı zannımca estetik durum olmalı. Zira estetik vizyon edebi, kültürel, sosyal, siyasi v.b. Bakış açılarının...
Yirmici yüz yılın ilk çeyreği kapitalizm için sıkıntılı ve çalkantılı geçti. Birinci dünya savaşı, aynı zaman diliminde patlayan Rus Devrimi ve bunların akabinde yaşanan büyük ekonomik buhran sonucu kapitalizm tarihinin en ciddi krizini...
Auguste Comte, felsefesine uygulama zemini bulabilmek umuduyla Osmanlı'ya defalarca mektuplar yazdı. Pozitivizm'in imparatorluğa büyük hamle gücü kazandıracağını ...
Çocukluğumda mahallenin iskele meydanını aydınlatan, İstanbul'un havagazı ile aydınlatıldığı yıllardan kalan bir havagazı lâmbası vardı. Zamanla buna elektrik bağlandı, direğine de dört tane ampul takıldı. Fakat, rahmetli Talât...
İlk bakışta belki yadırganabilir fakat, günümüzde yaşanan sorunların, sıkıntıların, açlık ve sefaletin asıl sebebi ekonomik olmaktan ziyâde sosyaldir. Gelişmiş ülkelerin, azgelişmiş veya gelişmekte olan ülkeler olarak nitelendirdikleri...
İlk bakışta belki alâkasız gibi görünebilir fakat, çağdaş kapitalist finans sistemi ilk sermaye birikimini iki yoldan elde etti. Bir Din Ticareti, iki Yün Ticareti. İtalyan Rönesansı' nın kapitalizmin dünya sistemi haline gelmesine...
Aklın eseri sistemler, alt sistemler ve anayasalar, yasalar, sanat, bilim, teknoloji v.b temellendirmeler, içlerine dolan 'hayatı kuşatan formlar.” Daha doğrusu kuşatma gayreti içinde olan, kuşattığını zanneden formlar. Toplumsal hayat...
Batılı devletler 15.yy. ikinci yarısından itibaren çekirge sürüleri gibi neredeyse dünyanın bütün topraklarını işgal ederken, Osmanlı İmparatorluğu bu kapitalist sürünün girdiği kapıdan bilerek ve isteyerek girmedi. Hatta Rus ve Çin...
Hegemonya kavramı, etimolojik anlamı itibariyle 'önderlik”, 'öncü olmak” manâlarını ihtiva etse de, genel kabul görmüş anlamı 'tahakküm” dür. Batı aklının, 'önderlik” anlamında hegemonyacı devletler sistemi...
Sır idrâki, şiir idrâki, zevken idrâk nitelendirmelerinde olduğu gibi idrâk mefhumu İBDA Diyalektiği'nin temel kavramlarından birisi, belki de başlıcası. 'Kayan Yıldız Sırrı” isimli şaheserinin iç kapağındaki şiirinde İBDA...
Küreselleşme ve Amerika' nın Dünya imparatorluğu' na soyunması bir yerde, sorunların da küresel bir boyuta ulaşmasının sonucu. Batı sistemi, uzun tarihi süreci boyunca, yapısından kaynaklanan çelişki ve hataları gördüğü zaman...
Vesikalı yârim, Türk Sineması'nın klâsiklerinden bir film. Sait Faik'in 'Menekşeli Vadi” isimli hikayesinden Ömer Lütfi Akad, sinemaya uyarlamış. Kocamustafapaşa'da bostan eken, manavlık yapan Halil'le, pavyonda konsomatris...
Niye yeteri kadar değilde, çok üretmemiz ve de çok tüketmemiz gerekiyor. Bu sualin bir çok cevabı olabilir. Fakat, yeteri kadardan muradımıza çerçeveyi kasten kaydırmadan bakarsanız, bizim gibi ülkeler için tek cevabı var: Batı Sistemi'...
'Şey”lere değerini veren, onları has, hususi yapan bir kıymetin olduğu yerde kapitalizmin yaşama şansı yok. Bu sebeple özel olanı sıradanlaştırıp, tanınmaz hale getirip kendi malı kılıyor. Kendi malı kıldığını olumlarken, orijinal...
