Rusya Soruşturma Komitesi, 29 Ekim 2023'te Dağıstan Özerk Cumhuriyeti'nin başkenti Mahaçkale'deki Uytash Havalimanı'nda yaşanan ve İsrail karşıtı sloganların atıldığı protestolara katılan 135 sanık hakkında verilen rekor cezaları duyurdu. Mahkemelerin, sanıkları "kitlesel karışıklık" ve "güvenlik ihlali" gibi suçlamalarla 6,5 yıldan 15 yıla kadar değişen hapis cezalarına çarptırdığı açıklandı.
Bu ağır cezalar, Kremlin yönetiminin, İsrail'in Gazze'deki saldırılarına yönelik halk tepkilerini bastırma ve İsrail ile olan ilişkilerini koruma konusundaki kararlılığının bir göstergesi olarak yorumlanıyor.
Olayın Arka Planı: Halkın Öfkesi ve Havalimanı Baskını
29 Ekim 2023 tarihinde, İsrail'in Gazze'ye yönelik saldırılarının en yoğun olduğu dönemde, sosyal medyada ve yerel Telegram kanallarında yayılan "Tel Aviv'den gelen uçakta İsrailli yerleşimcilerin olduğu" yönündeki söylentiler üzerine yüzlerce Dağıstanlı, Mahaçkale Havalimanı'na akın etmişti.
Öfkeli kalabalık, Filistin'e destek ve İsrail'e lanet sloganları atarak terminal binasına girmiş, uçağın indiği pist alanına kadar ilerlemişti. Olaylar sırasında 20'den fazla kişi yaralanırken, havalimanı geçici olarak uçuşlara kapatılmıştı. Bu protesto, bölge halkının İsrail'in saldırganlığına karşı duyduğu derin öfkenin ve Filistin halkıyla olan dayanışmasının spontane bir yansıması olarak görülmüştü.
Yargı Süreci: Göstermelik Davalar ve Orantısız Cezalar
Olayların hemen ardından başlatılan soruşturma kapsamında yüzlerce kişi gözaltına alınmıştı. Yargılama süreci, güvenlik gerekçesiyle Krasnodar ve Stavropol gibi farklı şehirlere taşınarak, sanıkların adil yargılanma hakları konusunda ciddi soru işaretleri doğurdu.
2024 yılı boyunca devam eden davalar, 18 Temmuz 2025'te açıklanan toplu kararlarla sonuçlandı. Rus Soruşturma Komitesi, toplam 142 kişinin soruşturulduğunu ve bunlardan 135'inin mahkum edildiğini duyurdu. Verilen 15 yıla varan hapis cezaları, "kitlesel kargaşa" gibi bir suçlama için orantısız ve siyasi bir karar olarak değerlendiriliyor.
Analistler, Rusya'nın bu sert cezalarla bir yandan kendi içindeki muhalif sesleri bastırmayı, diğer yandan da İsrail ile olan stratejik ilişkilerine zarar gelmesini engellemeyi amaçladığını belirtiyor. Ukrayna savaşı nedeniyle uluslararası alanda yalnızlaşan Moskova'nın, İsrail gibi bölgesel bir güçle ilişkilerini korumak için kendi vatandaşlarının demokratik protesto hakkını en ağır şekilde cezalandırmaktan çekinmediği görülüyor.