ABD Hazine Bakanlığı verilerine göre ülkenin ulusal borcu, tarihinde ilk kez 37 trilyon dolar seviyesini aşarak rekor kırdı. Bu gelişme, hem ekonomik hem de siyasi alanda ciddi tartışmalara yol açarken, bütçe disiplinine yönelik çağrıları yeniden gündeme taşıdı.
Rekor borca hızlı tırmanış
2024 yılı başında 34 trilyon dolar seviyesinde olan borç, yalnızca bir buçuk yıl içinde 3 trilyon dolardan fazla artış gösterdi. Pandemi sonrası uygulanan devasa teşvik paketleri, savunma harcamalarındaki yükseliş ve vergi indirimleri, bu hızlı tırmanışta başlıca etkenler olarak gösteriliyor. Uzmanlar, ABD’nin son dönemde her beş ayda yaklaşık 1 trilyon dolar yeni borç ürettiğine dikkat çekiyor.
Ekonomiye ve topluma yansımalar
Artan borç, hükümetin faiz ödemelerini rekor düzeye çıkarırken, bütçenin diğer kalemlerinde daralmaya yol açabileceği uyarıları yapılıyor. Savunma, eğitim ve altyapı yatırımlarının finansmanı, artan borç servisi yükü nedeniyle baskı altına girebilir. Yükselen faiz oranları, kredi ve mortgage maliyetlerini artırarak hanehalkının alım gücünü daha da zayıflatabilir.
Siyasi tartışmalar alevleniyor
Borcun rekor seviyeye ulaşması, başkanlık seçimleri öncesinde ekonomi politikalarının merkezinde yer alıyor. Bazı çevreler, mali disiplin ve harcama kısıtlamalarının zorunlu olduğunu savunurken; diğerleri, borcun tek başına bir kriz göstergesi olmadığını, asıl odak noktasının büyüme, istihdam ve üretkenlik artışı olması gerektiğini belirtiyor.
Çözüm arayışları
Ekonomistler, uzun vadeli bir borç yönetim stratejisinin kaçınılmaz olduğunda hemfikir. Bütçe disiplini, vergi reformları, kamu harcamalarında önceliklendirme ve inovasyon yatırımlarının artırılması, masadaki başlıca öneriler arasında. Ancak bu adımların hayata geçirilmesi, siyasi irade ve toplumsal uzlaşı gerektiriyor.
ABD’nin 37 trilyon dolarlık borç eşiğini aşması, yalnızca finansal bir istatistik değil; aynı zamanda ülkenin ekonomik sürdürülebilirliği ve küresel güç dengesindeki konumu açısından kritik bir uyarı niteliği taşıyor.