Yetkililere ve üreticilere göre barut, plastik patlayıcı ve TNT tedarikindeki kıtlık, soruna ne kadar para harcanırsa harcansın, endüstrinin Ukrayna için beklenen AB siparişlerini hızla karşılayamamasına neden oldu.
Financial Times’ın haberine göre tedarik zincirindeki kısıtlamalar, Rusya'nın Ukrayna'yı işgalinin Avrupa'nın yetersiz silah stoklarını ve onlarca yıldır yapılan yetersiz yatırımlar nedeniyle zayıflayan yerli üretim kapasitesini nasıl kötü bir şekilde ortaya çıkardığının altını çiziyor.
Bir Alman yetkili "Temel sorun, Avrupa savunma sanayinin büyük ölçekli savaş üretimi için iyi durumda olmamasıdır" dedi.
Avrupa, Kiev'in savaş ihtiyaçlarını savunma sektörüne para pompalayarak, özellikle de 155mm topçu üretiminin genişletilmesini teşvik ederek karşılamaya çalışıyor. Hem ulusal cephanelikleri doldurmak hem de Ukrayna kuvvetlerine ikmal sağlamak için mermilere ciddi ihtiyaç var.
Ancak üreticiler, endüstri yöneticileri ve AB yetkilileri artan talebin geçtiğimiz yıl zaten beşte bir oranında artan fiyatları daha da yukarı çekebileceği uyarısında bulunuyor.
“HAMMADDE OLMADAN TOPÇU MERMİSİ NASIL ÜRETECEĞİZ?”
Çek Cumhuriyeti Savunma ve Güvenlik Endüstrisi Birliği Başkanı Jiří Hynek, "Topçu mühimmatının, özellikle de ağır ve büyük kalibreli mühimmatın üretimini kısa sürede arttırmak çok zor," dedi. "Yeni bir topçu fabrikası kurmak çok kolay ama hammadde olmadan daha fazla topçu mermisi nasıl üretilir?"
Bu yorumlar, AB dışişleri ve savunma bakanlarının Pazartesi günü Brüksel'de, Ukrayna'ya acil 155mm sevkiyatını hızlandırmak ve ülkeleri ortak topçu alım sözleşmeleri yapmaya teşvik etmek üzere 1 milyar Avroluk iki öneriden oluşan bir paketi görüşmek üzere yapacakları toplantı öncesinde geldi.
Savunma sanayi yetkilileri Avrupa'nın mermi üretmek için gerekli olan barut, TNT ve nitroselüloz gibi patlayıcı maddelere sınırlı miktarda sahip olduğunu söylüyor. Bir yetkili, "Kapasitemizin önündeki darboğazlar esas olarak tüm Avrupa'da yetersiz tedarik edilen [patlayıcı] tozlar" dedi.
"Nitroselüloz [üretimini] kısa sürede arttırmak mümkün değil . . . Avrupa'da ihtiyacımız olan hammaddelerin önemli bir üreticisi yok" diyen Hynek, barutun ana maddesine atıfta bulundu. "Eğer barut üretimini arttırmak istiyorsam muhtemelen üç yıla ihtiyacım var."
“İTİCİ GAZ ÜRETİM KAPASİTESİNİ 2026’YA KADAR ARTTIRAMAYIZ”
Mühimmat fabrikaları için Avrupa'nın en büyük patlayıcı tedarikçilerinden biri olan Çek devletine ait Explosia, FT'ye yaptığı açıklamada 155mm toplarda kullanılan itici gaz üretiminin "tam kapasite ile çalıştığını" ve 2026 yılına kadar artırılmayacağını söyledi.
Şirket sözcüsü Martin Vencl, "Üretim kapasitemizi daha da arttırmak için yatırımlar devam ediyor, ancak bu üç yıllık bir proje, birkaç aylık bir iş değil" dedi.
Bu hafta Romanya hükümeti ülkede bir barut fabrikası kurmak için ABD'li ve Güney Koreli şirketlerle görüştüğünü açıkladı. Bu türden son tesis 2004 yılında kapatılmıştı.
Mali teşvik paketlerini savunan AB yetkilileri bile Avrupalı topçu üreticilerinin üretimi arttırmanın kolay bir iş olmayacağını kendilerine açıkça ifade ettiklerini kabul ediyor.
"Biz savunma sanayinin güçlendirilmesinden yanayız. Ancak bu AB girişiminin sonucu, aynı kıt kaynak için ikinci bir teklif sahibinin olmasıysa, bunun fiyat üzerinde bir etkisi olacaktır" diyor bir Alman yetkili. "Silah şirketleri zaten yeterince zengin."
"Dikkatli davranmak zorundayız. Kimse zaten para kazanan şirketleri sübvanse etmek istemiyor," diye ekledi.
İspanya'nın iki 155mm top üreticisinden biri olan Fábrica Municiones de Granada (FMG) geçtiğimiz Ekim ayından bu yana tam kapasite çalışıyor ve Ukrayna'ya satış yapan bir ticaret şirketi için top mermisi üretiyor. Ancak FMG'nin genel müdürü Antonio Caro, temel malzeme ve bileşenleri elde etmenin zorluğu nedeniyle kapasiteyi artırmanın dört ila beş ay sürdüğünü söyledi.
Caro, "Ana sorunumuz birincil malzemeler," dedi. "Mühimmat tedariki dünya çapında çok zor durumda çünkü bizim gibi tüm fabrikalar yüzde 100 kapasiteyle çalışıyor."
"Avrupa'da [TNT ve nitroselüloz gibi malzemeleri üreten] çok fazla fabrika yok ve onlar da yüzde 100'de, bu yüzden Hindistan'da, Kore'de ve daha uzaktaki diğer ülkelerde aramaya başlamak zorundayız" dedi.
“YENİ KAYNAKLAR BULMAK ZORUNDAYIZ”
İtalya savunma bakanlığı danışmanı Gianclaudio Torlizzi de aynı fikirde olduğunu belirtti: "Geleneksel olarak yaklaşmadığımız ülkelerden yeni tedarik kaynakları bulmamız gerekiyor" dedi. "Her Avrupa ülkesi kendi hammadde kaynaklarını korumak istiyor."
Caro, temel malzemelerin maliyetinin "iki katına ve bazı durumlarda üç katına çıktığını" söyledi. Bu artışlar ve talepteki yükseliş mühimmat fiyatlarının da yükselmesine yol açtı, ancak artış daha az belirgin oldu. Caro, bugün tipik bir merminin 850 Avroya mal olduğunu, bunun da Rus işgali öncesine kıyasla yaklaşık yüzde 20 daha fazla olduğunu söyledi.
Slovak MSM grubuna ait olan FMG'nin şimdilik kapasitesini daha fazla arttırma planı yok. Caro, "Umarım savaş yakında sona erer," dedi.
MSM de Slovakya'da 155 mm'lik mermiler üretiyor ve topçu üretimini arttırmak için "yeni bir üretim salonu inşa etmeyi planladığını" söyledi, ancak bir zaman çizelgesi vermeyi reddetti.
