Son gasp örneği: Beytüllahim’in Hıdır beldesindeki 6 dönüm
Filistin Kurtuluş Örgütü’ne bağlı Ayrım Duvarıyla Mücadele Heyeti Temsilcisi Hasan Bureyce, İsrail’in Beytüllahim’e bağlı Hıdır beldesinde Filistinlilere ait 6 dönüm tarım arazisini “devlet toprağı” ilan ederek yasa dışı Efrat yerleşimini büyütmeye başladığını bildirdi. Aynı yerleşim geçen yıl da 100 dönüm araziyi gasbetmişti. Bölge halkı, toprağın kaybıyla birlikte saldırı ve tacizlerin yoğunlaşmasından endişe ediyor.
Yerleşim birimleri ve nüfusun son tablosu
Birleşmiş Milletler verilerine göre Batı Şeria ve Doğu Kudüs’teki terörist Yahudi yerleşimci nüfusu 737 bini aşmış bulunuyor. İsrail hükümeti mayıs 2025’te, 22 yeni yerleşim birimi kurulmasına ve bazı kaçak “karakolların” yasallaştırılmasına onay vererek resmî yerleşim sayısını 144’ün üzerine çıkardı.
Gasbedilen toprak miktarının rekor artışı
İsrailli sivil idaresi yalnızca 2024 takvim yılında Batı Şeria’da 23,7 km²’lik alanı “devlet arazisi” ilan etti. 2025’in ilk yarısında da Ramallah ile Nablus arasındaki Malachei HaShalom karakolu çevresinde geniş parseller aynı yöntemle gasp edildi. Tarım alanları, su kaynakları ve otlaklar böylece Filistinlilerin kullanımından çıkarıldı.
Yıkımlar, zorla tahliyeler ve kitlesel yerinden etmeler
BM İnsani İşler Koordinasyon Ofisi, 1 Ocak–30 Haziran 2025 döneminde Batı Şeria’da 933 yapının yıkıldığını, bu yıkımların 1268 Filistinliyi evsiz bıraktığını rapor ediyor. Aynı dönemde askeri operasyonlar ve fiilî sokağa çıkma yasakları 38.700’den fazla kişiyi geçici olarak evlerinden uzaklaştırdı; kalıcı olarak yerinden edilenlerin sayısı 44 bine ulaştı. Massafer Yatta’daki 12 köyü kapsayan toplu tahliye emri, on yıllardır görülmemiş ölçekli bir sürgün riskini gündeme getiriyor.
Evlere baskınlar ve toplu tutuklamalar
2024 başından beri yoğunlaşan “arama-tutuklama” baskınlarında en az 11 bine yakın Filistinli gözaltına alındı. Geceleri yapılan toplu baskınlar, özellikle Jenin, Tulkarim ve Nablus’un mülteci kamplarında ciddi altyapı tahribatına ve sivillerin uzun süreli yerinden olmasına yol açtı.
Yahudi yerleşimci şiddeti ve can kayıpları
7 Ekim 2023’ten bu yana Batı Şeria’da 2 500’den fazla terörist Yahudi yerleşimci saldırısı kaydedildi. 2025’in ilk yarısında 740 olay ve 340 yaralanma rapor edildi; onlarca ev kundaklandı. Aynı dönemde İsrail güçleri veya yerleşimciler tarafından öldürülen Filistinli sayısı 128’e, yaralananların sayısı 1 584’e yükseldi.
Uluslararası hukuk ve diplomatik tepkiler
BM İnsan Hakları Konseyi, mart 2025 tarihli raporunda İsrail’in yerleşim politikaları ile zorla yerinden etmeyi “ırk ayrımcılığı rejiminin” unsurları olarak niteledi. ABD ve AB belirli yerleşimci gruplara karşı sembolik yaptırımlar açıklasa da, Netanyahu hükümeti Batı Şeria’nın fiilî ilhakını koalisyon programında tutmaya devam ediyor.
Yerleşim inşaatları, toprağa el koyma kararları ve askeri baskılar, Batı Şeria’daki Filistinlilerin yaşam koşullarını her gün daraltıyor. Demografik denge hızla Yahudi yerleşimciler lehine değiştirilirken siyasal hedef, egemen bir Filistin devletini fiziken imkânsız kılacak kalıcı bir ilhak projesi olarak şekilleniyor.
