<p style="margin:0cm 0cm 19.2pt"><span style="font-size:18px;"><span style="font-family:Calibri, sans-serif"><span style="font-family:Georgia, serif">İngiltere Brexit Bakanı David Frost ve Avrupa Komisyonu Başkan Yardımcısı Maros Sefcovic Londra'da bir araya geldi.</span></span></span></p> <p style="margin:0cm 0cm 19.2pt"><span style="font-size:18px;"><span style="font-family:Calibri, sans-serif"><span style="font-family:Georgia, serif">Görüşmeler öncesinde konuşan Frost, anlaşmaya varmak için zamanın tükenmekte olduğu konusunda uyararak AB'yi Büyük Britanya'dan Kuzey İrlanda'ya giden malların kontrolünde "sağduyulu" bir yaklaşım benimsemeye çağırdı.</span></span></span></p> <p style="margin:0cm 0cm 19.2pt"><span style="font-size:18px;"><span style="font-family:Calibri, sans-serif"><span style="font-family:Georgia, serif">Sefcovic ise İngiltere'nin tek taraflı olarak kontrolleri ertelemeye karar vermesi halinde Brüksel'in "katı ve kararlı" şekilde hareket edeceğini belirtti.</span></span></span></p> <p style="margin:0cm 0cm 19.2pt"><span style="font-size:18px;"><span style="font-family:Calibri, sans-serif"><span style="font-family:Georgia, serif">3,5 saatlik görüşmelerin ardından yeniden açıklama yapan Frost, "açık ve dürüst" şekilde konuştuklarını ancak Kuzey İrlanda Protokolü'ne ilişkin bir ilerleme kaydedilemediğini duyurdu.</span></span></span></p> <p style="margin:0cm 0cm 19.2pt"><span style="font-size:18px;"><span style="font-family:Calibri, sans-serif"><span style="font-family:Georgia, serif">Ancak iki tarafın görüşmeye devam etmeyi kararlaştırdığını vurgulayan Frost, "Gerçekten yapmamız gereken şey, Belfast Hayırlı Cuma Anlaşması'nı destekleyen, Kuzey İrlanda'daki barış sürecini destekleyen ve her şeyin normale dönmesini sağlayan bazı çözümleri acilen bulmak." dedi.</span></span></span></p> <p style="margin:0cm 0cm 19.2pt"><span style="font-size:18px;"><span style="font-family:Calibri, sans-serif"><b><span style="font-family:Georgia, serif">Anlaşmazlığa neden olan protokol</span></b></span></span></p> <p style="margin:0cm 0cm 19.2pt"><span style="font-size:18px;"><span style="font-family:Calibri, sans-serif"><span style="font-family:Georgia, serif">Brexit anlaşmasının bir parçası olan Kuzey İrlanda Protokolü, Birleşik Krallık'ın parçası olan Kuzey İrlanda ile AB üyesi İrlanda Cumhuriyeti arasındaki ticareti düzenliyor.</span></span></span></p> <p style="margin:0cm 0cm 19.2pt"><span style="font-size:18px;"><span style="font-family:Calibri, sans-serif"><span style="font-family:Georgia, serif">Protokole göre Brexit'e rağmen Kuzey İrlanda, AB'nin gümrük birliği kurallarına tabi olmaya devam ediyor. Birleşik Krallık'ın geri kalanıyla ticareti Kuzey İrlanda limanlarında gümrüğe tabi tutuluyor.</span></span></span></p> <p style="margin:0cm 0cm 19.2pt"><span style="font-size:18px;"><span style="font-family:Calibri, sans-serif"><span style="font-family:Georgia, serif">Katolik ayrılıkçılar ile İngiltere'yle birlik yanlısı Protestanlar arasındaki savaşı sona erdiren Hayırlı Cuma Anlaşması gereği, kontrollerin yapılabildiği fiziki bir kara sınırı oluşturulamıyor. Bu yüzden kontrollerin ancak denizde yapılması kararlaştırılsa da uygulanmasında sorunlar yaşanıyor.</span></span></span></p> <p style="margin:0cm 0cm 19.2pt"><span style="font-size:18px;"><span style="font-family:Calibri, sans-serif"><span style="font-family:Georgia, serif">Protokolün ticarete zarar verdiğini ve Kuzey İrlanda'nın Birleşik Krallık'taki konumunu tehdit ettiğini savunan Protestanların protokole karşı mart ve nisan aylarında gösterilerde otobüs ve araçlar ateşe verilmişti. Protestoların ayrıca Katoliklerle çatışmaları yeniden başlatmasından endişe edilmişti.</span></span></span></p> <p style="margin:0cm 0cm 19.2pt"><span style="font-size:18px;"><span style="font-family:Calibri, sans-serif"><b><span style="font-family:Georgia, serif">İrlanda sorunu</span></b></span></span></p> <p style="margin:0cm 0cm 19.2pt"><span style="font-size:18px;"><span style="font-family:Calibri, sans-serif"><span style="font-family:Georgia, serif">İngiliz imparatorluğunun ilk sömürgesi İrlanda adasından İngiltere'nin elinde kalan kısmı teşkil eden Kuzey İrlanda, 1960'lı yıllardan 1998'e kadar Katolik ayrılıkçılar ile İngiltere'yle birlik yanlısı Protestanlar arasındaki çatışmalara ve terör olaylarına sahne olmuştu. 40 yıla yayılan ve "Sorunlar" diye anılan yıllarda terör olaylarında 3 bin 500 kişi hayatını kaybetmişti.</span></span></span></p> <p style="margin:0cm 0cm 19.2pt"><span style="font-size:18px;"><span style="font-family:Calibri, sans-serif"><span style="font-family:Georgia, serif">Ada ancak 1998'de imzalanan Hayırlı Cuma Anlaşması ile sükunete kavuşurken, Kuzey İrlanda'da çatışan tarafların ortaklığına dayalı bir bölgesel yönetim kurulması üzerinde anlaşılmıştı.</span></span></span></p> <p style="margin:0cm 0cm 19.2pt"><span style="font-size:18px;"><span style="font-family:Calibri, sans-serif"><span style="font-family:Georgia, serif">Belfast Anlaşması olarak da bilinen metinler, Kuzey İrlanda'da bugün yürürlükte olan bölgesel yönetimin temelini oluşturuyor.</span></span></span></p> <p style="margin:0cm 0cm 19.2pt"><span style="font-size:18px;"><span style="font-family:Calibri, sans-serif"><span style="font-family:Georgia, serif">Barış anlaşmasının üzerinden geçen 20 yılı aşkın süreye karşın, bölge halkı arasında güven tam olarak tesis edilebilmiş değil.</span></span></span></p>