İngiliz işgaline çalışan 25 bin isim ifşa oldu
2022 yılında bir İngiliz askerin “yanlışlıkla” gönderdiği e-postalarla, Birleşik Krallık için çalışan yaklaşık 25.000 Afgan ve aile bireylerinin kişisel bilgileri ifşa edildi. Bu kişiler, işgal yıllarında İngiltere’nin siyasi, askerî ve istihbarat faaliyetlerinde taşeronluk yapmış, Taliban karşıtı yapılara aktif destek vermişti. Veri tabanının sızdırıldığı, ancak aylar sonra bir Facebook paylaşımıyla ortaya çıktı.
7 milyar sterlinle kurtarma operasyonu
İngiliz hükümeti, Afganistan’da görev yapmış bu iş birlikçileri tahliye etmek için 7 milyar sterlinlik bir “yerleştirme planı” hazırladı. Rishi Sunak döneminde başlatılan ve İşçi Partisi tarafından sürdürülen plan çerçevesinde, bu kişiler İngiltere’ye taşınarak Batı'nın siyasi koruması altına alındı. Süreç boyunca kamuoyuna hiçbir bilgi verilmedi; adımlar medya sansürü altında atıldı.
Medya susturuldu, bilgi karartıldı
İngiliz devleti, “süper yayın yasağı” uygulayarak basının konuya dair haber yapmasını engelledi. Eylül 2023’te alınan bu karar, Yüksek Mahkeme tarafından Temmuz 2025’e kadar kaldırılmadı. Ancak bugüne kadar olayın tüm ayrıntıları kamuoyuna açıklanmış değil. Hâlen birçok bilgi, yeni bir ihtiyati tedbir kararıyla gizli tutuluyor.
İşgalin bedelini Afgan halkı ödedi
İngiltere, Afgan halkının direnişi karşısında geri çekilmiş olsa da, yıllarca kendisine hizmet eden iş birlikçileri koruma altına alarak Afganistan’ın iç işlerine müdahale etmeye devam ediyor. Taliban yönetimi, bu kişilerin hukuk çerçevesinde yargılanması gerektiğini savunurken, İngiltere bu süreci sabote ediyor. Afgan halkı adına karar verme yetkisini kendinde gören bu yaklaşım, sömürgeci zihniyetin sürdüğünü gösteriyor.
Binlerce kişi tahliye edildi, kalanlar için baskı yapılıyor
Bugüne dek 18.500 kişi İngiltere’ye nakledildi. İngiliz yetkililere göre bunların büyük bölümü hâlihazırda “göç programı kapsamında hak sahibi” kişilerdi. Ancak yalnızca veri ihlali nedeniyle tahliye edilen kişi sayısı 5.500. Ayrıca en az 2.400 kişinin daha taşınması bekleniyor. Bazı şahısların, elindeki verileri koz olarak kullanıp İngiliz makamlarını tehdit ettiği iddia ediliyor.
Bilgi sızdırıldı, sorumluluk üstlenilmedi
İfşaya neden olan askerin kimliği kamuoyuna açıklanmadı. Hakkında herhangi bir yaptırım uygulanıp uygulanmadığı da bilinmiyor. İngiliz Savunma Bakanlığı, veri sızıntısını “engelleyemediklerini” belirtmekle yetindi. Sızan bilgilerin Taliban’ın eline geçip geçmediği ise açıklanmadı.
Davalar açıldı, tazminat talepleri başladı
İngiliz devleti şimdi de bu sürecin doğurduğu hukukî maliyetlerle karşı karşıya. Hâlihazırda 665 kişi, kişi başı 50 bin sterlin tazminat talebiyle dava açtı. Binlerce kişinin daha başvuru yapacağı belirtiliyor. İngiltere, işgalin bedelini yalnızca siyasî değil, ekonomik olarak da ödemek zorunda kalabilir.
Kaynak: Harici.com.tr / Financial Times