Netanyahu liderliğindeki sağ blok koalisyonu, 14 Temmuz 2025’te ciddi bir siyasi krizle karşı karşıya kaldı. Koalisyonun temel ortaklarından biri olan ultra-Ortodoks parti United Torah Judaism (UTJ), genç erkeklerin zorunlu askerliğe alınmasını öngören yasa tasarısının geciktirilmesi gerekçesiyle hükümetten ayrıldığını açıkladı. Bu karar, hükümetin Knesset’teki sandalye sayısını 61’e düşürdü ve iktidarın salt çoğunluğu zar zor korur hâle gelmesine neden oldu.
ASKERLİK YASASI KRİZİNİ TETİKLEDİ
Söz konusu kriz, uzun süredir tartışma konusu olan ultra-Ortodoks gençlerin askerlikten muaf tutulmalarına ilişkin düzenlemeler üzerinden patlak verdi. İsrail Yüksek Mahkemesi, 2024 yılında aldığı bir kararla bu muafiyetlerin anayasaya aykırı olduğunu belirtmiş ve hükûmete yeni bir yasal düzenleme yapma yükümlülüğü getirmişti. Ancak Netanyahu hükûmeti, bu düzenlemeyi meclise sunmakta gecikince, UTJ bunu bir "taahhüt ihlali" olarak yorumladı.
PARTİ İSTİFALARI ART ARDA GELDİ
UTJ lideri Yitzhak Goldknopf ve partiye mensup altı milletvekili, meclisteki görevlerinden istifa ettiklerini duyurdu. Parti yetkilileri, askerliğe dair düzenlemenin hükümet programına dâhil edilmesine rağmen hâlâ meclise sunulmamış olmasını gerekçe gösterdi. Özellikle Degel HaTorah fraksiyonu, "başbakan sözünde durmadı" açıklamasıyla hükümete duydukları güvenin sona erdiğini ifade etti.
KOALİSYON DENGESİ TEHLİKEDE
UTJ’nin çekilmesiyle birlikte Netanyahu’nun koalisyonu 120 sandalyeli Knesset’te yalnızca 61 milletvekiliyle ayakta kalabiliyor. Koalisyonun bir diğer bileşeni olan Shas Partisi’nin de benzer bir tepki verip vermeyeceği belirsizliğini koruyor. Eğer Shas da hükümetten çekilirse, erken seçim süreci gündeme gelebilir. 61 sandalye, hükûmete teknik olarak iktidarda kalma imkânı verse de, pratikte her oylamanın kırılgan bir dengeye bağlı kalması anlamına geliyor.
NETANYAHU’NUN MANEVRA ALANI DARALIYOR
İstifalar sonrası gözler Netanyahu’nun nasıl bir adım atacağına çevrildi. Koalisyon ortaklarını ikna etmek için kısa vadede yasa tasarısını meclise sunması ya da yeni bir formül geliştirmesi bekleniyor. Ancak halihazırda devam eden Gazze Savaşı, Batı Şeria’daki gerilimler ve uluslararası kamuoyunun baskısı altında bulunan Netanyahu için bu kriz, iç siyasetteki gücünü daha da kırılgan hâle getirdi.
SEÇİM İHTİMALİ GÜNDEMDE
48 saatlik istifa süreci tamamlandığında milletvekilleri resmen koltuklarını bırakmış olacak. Bu süre zarfında Netanyahu’nun geri adım atarak UTJ’yi yeniden ikna etmeye çalışması mümkün. Ancak bu gerçekleşmezse, İsrail siyasetinde yeni bir erken seçim dönemi başlayabilir. Özellikle muhalefetin koalisyona karşı güvenoyu çağrısında bulunacağı ve siyasi tansiyonun artacağı öngörülüyor.
