Fransa’da artan kamu borçları ve bütçe krizlerinin gölgesinde bireysel bir vatandaş, devletin borç yükünün hafifletilmesine sembolik bir katkı sağladı. Stephane Chamaillard isimli Fransız yurttaş, 13 Aralık 2024 tarihinde Fransa Ekonomi, Maliye ve Endüstriyel ve Dijital Egemenlik Bakanlığı’na 45 avroluk bir çek gönderdi. Bağışın, Fransa’nın kamu borçlarının ödenmesinde kullanılmak üzere yapıldığı belirtildi.
Ekonomi Bakanlığı tarafından kamuoyuna yapılan açıklamada, söz konusu bağış kabul edildi. Resmi onay, 19 Haziran 2025 tarihli Resmi Gazete’de yayımlandı. Kararda, “Sayın Stephane Chamaillard tarafından Ekonomi, Maliye ve Endüstriyel ve Dijital Egemenlik Bakanlığı’na 13 Aralık 2024 tarihli çekle yapılan kırk beş avro tutarındaki bağış kabul edilmiştir” ifadelerine yer verildi.
Kamu borçlarının baskısı artıyor
Fransa, 2024 yılında Avrupa Birliği ülkeleri arasında kamu borcunun Gayri Safi Yurt İçi Hasıla’ya oranı bakımından en yüksek oranlardan birine sahip oldu. Yüzde 113’lük borç/GSYH oranıyla AB sıralamasında üçüncü sıraya yerleşti. Aynı yıl içinde bütçe açığı da yüzde 5,8 olarak kaydedildi. Bu oranla Fransa, bütçe açığı bakımından da önde gelen ülkeler arasında yer aldı.
Hükümet, kamu borçlarındaki tırmanışı durdurmak amacıyla bir dizi tasarruf tedbiri planladı. Ancak bu planlar, muhalefet partileri tarafından “kemer sıkma politikaları” şeklinde tanımlandı ve kamuoyunda sert tepkilere yol açtı. Bütçe politikaları, Fransa’daki siyasi bölünmenin temel eksenlerinden biri haline geldi.
Hükümet düştü, geçici bütçe devreye girdi
Söz konusu gerilimler, Aralık 2024'te kritik bir dönemece ulaştı. 2025 bütçesi, Ulusal Meclis’te onaylanamadı. Bütçe müzakereleri esnasında iktidar ile muhalefet arasında uzlaşı sağlanamayınca, Michel Barnier liderliğindeki hükümet düşürüldü. 4 Aralık 2024 tarihinde sol ittifak ve aşırı sağcı vekillerin ortak desteğiyle verilen gensoru önergesi, Barnier hükümetinin sonunu getirdi.
Yeni hükümet kurulana kadar devlet faaliyetlerinin devam edebilmesi amacıyla, geçici bir bütçe tasarısı hazırlandı. 17 Aralık 2024 tarihinde Ulusal Meclis'te yapılan oylamada, bu özel bütçe tasarısı oy birliğiyle kabul edildi. Böylece ülkenin “kapanması” önlenmiş oldu.
Yeni tasarruf planı yolda
Siyasi belirsizlik ve ekonomik baskılar devam ederken, yeni Başbakan François Bayrou’nun liderliğinde hazırlanan 2026 yılı bütçesi, önümüzdeki günlerde Ulusal Meclis’e sunulacak. Söz konusu bütçe tasarısında, yaklaşık 40 milyar avroluk bir tasarruf hedefleniyor. Tasarının Meclis'e sunumunun yarın gerçekleşmesi bekleniyor.
Fransa'da bütçe müzakereleri, iktidar ve muhalefet blokları arasındaki temel çatışma başlıklarından biri olmaya devam ediyor. Kamu borcunun çevrilmesi ve mali disiplinin sağlanması, önümüzdeki dönemde hükümetin iç politikadaki öncelikli gündemlerinden biri olmayı sürdürecek.
