Kosova’da üç gündür protestolar tertipleniyor. Kosova'nın kuzeyindeki Batı destekli Sırplar, yeni Arnavut belediye başkanlarının göreve başlamasını engellemek ve belediye binalarına girmek için Zveçan, Zubin Potok ve Leposaviç'teki belediye binaları önünde toplanarak protesto düzenliyor.
Ülkenin kuzeyindeki Zveçan bölgesinde Batı’nın desteklediği Sırplar ile Kosova güvenlik güçleri arasında arbede yaşanmış, NATO’nun bölgedeki Barış Gücü birlikleri de çatışmaya dahil olmuştu.
Kosova Başbakanı Albin Kurti’nin, “Kosova ile Sırbistan arasında varılan Temel Anlaşma'nın uygulanmasını ve kuzeydeki durumun sakinleştirilmesi gerektiğini” açıklamasına rağmen Sırp tarafından müspet bir adım atılmadı.
Kosova’da aslında neler oluyor? Protestoların sebebi nedir?
Kosova’daki hâdiseleri yakından takip eden kaynaklar, bölgedeki kaynaklarıyla irtibata geçip son gelişmeleri Baran Haber’a anlattı.
“Kosova devletini tanımak istemiyorlar”
Üç ay önce Sırpların, Kosova Başbakanı Albin Kurti’ye “diyalogdan çekiliyoruz” dediğini aktaran yerel kaynaklar, “Kosova bürokrasisinde yer alan 500’e yakın Sırbistan Cumhurbaşkanı Aleksandar Vucic’in desteğiyle görev bıraktı. 500 Sırp polis, Kosova yargısında yer alan savcı-hakimler, belediye başkanları da dahil bir sürü insan Kosova devletinin kurumlarından istifa etti. Yâni Sırplar kendince rest çekti. ‘Biz diyalog yapmak istemiyoruz!’ dedi. Burada mesele Kosova’yı tanımamak. ‘Kosova’yı tanımıyoruz.’ diyorlar. Sadece içerideki Sırplar değil, Sırbistan Cumhuriyeti de bunların yaptığını yapıyor. ‘Burası bizim bölgemiz’ diyorlar. Kuzeyde çoğunlukla Sırplar yaşıyor.” ifâdelerini kullandı.
Eylemlerin çıkış noktası
Kosova lideri Kurti’nin istifa eden Sırplar sebebiyle yeni bir seçime gidildiğini aktaran kaynağımız, “Vucic’in desteğiyle hareket etmeyen Sırplar rest çekip görevden ayrıldı. Dört belediye istifa etmişti. Kurti atama yapamazdı. Yeni seçim yapılacağını söyledi. Herkesin de katılması gerektiğinin altını çizdi. Bazı Sırplar yine protesto etti bu kararı. Protesto ettikleri için de sayıları eksik kaldı. O bölgede yaşayan Kosova vatandaşı Arnavut ve Boşnaklar seçime girdi. Üç belediyeyi Arnavutlar, bir belediyeyi de Boşnaklar kazandı. Şimdi onlar belediye binalarında göreve başlayacaktı. Sırplar da yine eyleme girişti. ‘Burası bizim, giremezsiniz’ diyorlar. Kosova lideri Albin Kurti de, ‘Seçim yapılacak diye duyurduk, girmediniz. Girmediğiniz seçimden çıkan sonuca itiraz edemezsiniz’ dedi. Kosova lideri, ‘siz giremezsiniz’ diye de bir şey ifade etmedi. Ayrıca istifa eden 500 Sırpların yerine, başka Sırpları da koydu. Polis, hakim, savcı, bunlar yine Sırp. Aradaki fark onları Vucic desteklemiyor. Eylemin çıkış noktası bu işte.” diye konuştu.
Bölgedeki kaynağımız, isyancı Sırpların Rus paralı asker şirketi Wagner ile hareket ettiğini kaydettikten sonra, “Sırpların eylemlerini tertipleyenler arasında milis güçler de var. Bunlar ortalığı kızıştırıyorlar. Batı kanadı da belediye seçimlerinin yeniden yapılmasını istedi. Kosova lideri Kurti, Avrupa’yı reddetti. ‘Herkesin gönlüne göre seçim mi yapacağız? Sırplar zaten girseydi seçime kazanacaktı. Kazananı da kabul etmiyorlar, böyle olmaz.’ diye tepki verdi. Yâni tekrar seçim yapılmayacak. Sırplar da belediye binalarının kullanılmasını istemiyor. Özetle, Sırbistan Cumhuriyeti destekli milisler Kosova’nın tanınmaması için çabalıyor. Mitrovica bölgesini Sırp bölgesi olarak görmek istiyorlar. Akşam da Çek Cumhuriyeti’nde Kosova-Sırbistan yetkilileri bir araya gelecek. Orada bu mesele ele alınacak” açıklamasında bulundu.