Ukrayna Güvenlik Servisi (SBU), 1 Haziran gecesi Rusya Federasyonu topraklarındaki stratejik hedeflere yönelik "Pavutyna / Örümcek Ağı" kod adlı eş zamanlı bir insansız hava aracı (İHA) taarruzu başlattığını duyurdu.

New York'un emeklilik fonları üzerinden İsrail'e finansman sağlanmış
New York'un emeklilik fonları üzerinden İsrail'e finansman sağlanmış
İçeriği Görüntüle

SBU'dan yapılan açıklamaya göre, ilk belirlemelerde Rusya'nın İrkutsk bölgesindeki Belaya, Murmansk bölgesindeki Olenya, Ryazan bölgesindeki Diaghilevo ve İvanovo kentindeki hava üsleri aynı anda hedef alındı. Ukrayna kaynakları, bu saldırılarda Tu-95 ve Tu-22M3 stratejik bombardıman uçakları ile A-50 Havadan Erken Uyarı ve Kontrol (AWACS) uçaklarının da aralarında bulunduğu 40'tan fazla hava aracının hasar gördüğünü veya imha edildiğini öne sürdü. SBU yetkilileri, operasyonun Rusya'ya maliyetinin "2 milyar doları aştığını" iddia ederken, bu iddialar henüz bağımsız kaynaklarca teyit edilmedi.

Rusya Savunma Bakanlığı, hava üslerine yönelik saldırı iddialarıyla ilgili henüz bir açıklama yapmadı. Hedef alındığı iddia edilen tesislerdeki hasarın boyutuna ilişkin uydu görüntüleri veya Açık Kaynak İstihbaratı (OSINT) verileri de henüz yayınlanmadı.

Deniz Üssü ve Demiryolu Köprüleri de Hedefte İddiası

Öte yandan, Murmansk Valiliği, Kola Yarımadası'ndaki Severomorsk nükleer denizaltı üssü yakınlarında "tanımlanmayan patlamalar" yaşandığını doğruladı. Bazı savunma blog yazarları bu patlamaları "Örümcek Ağı" operasyonunun bir uzantısı olarak değerlendirse de, bu konuda resmi bir teyit veya detaylı bilgi paylaşılmadı. Novorossiysk ve Baltık'taki Rus tesislerine yönelik sosyal medyada yer alan diğer iddialar için ise henüz doğrulanmış bir kanıt sunulmadı.

Aynı gece, Rusya'nın Ukrayna sınırına yakın Bryansk ve Kursk oblastlarında bulunan iki kritik demiryolu köprüsünün de ardışık patlamalarla yıkıldığı bildirildi. Bryansk'taki olayda Moskova seferini yapan bir yolcu treninin raydan çıktığı, ilk belirlemelere göre 7 kişinin hayatını kaybettiği ve 70'ten fazla kişinin yaralandığı belirtildi. Kursk'ta ise bir yük treni ile akaryakıt vagonlarının devrildiği aktarıldı. Rus yetkililer, köprülerdeki patlamalarla ilgili "terör eylemi" soruşturması başlattı. Ukrayna makamları saldırıları doğrudan üstlenmezken, Ukrayna Savunma Bakanlığı İstihbarat Baş Müdürlüğü (HUR) ve SBU kaynaklı olduğu belirtilen anonim açıklamalarda "lojistik sabotaj" imaları yer aldı.

Zararın Boyutu ve Stratejik Değerlendirmeler

Ukrayna tarafının iddia ettiği 2 milyar dolarlık zarar tahmininin, hedef alınan Tu-95MS (birim maliyeti yaklaşık 140 milyon dolar) ve A-50U (birim maliyeti yaklaşık 330 milyon dolar) gibi uçak tiplerinin güncel birim maliyetlerine dayandığı belirtiliyor. Bu rakama hava üssü altyapısı, depolanan seyir füzeleri ve yakıt tesislerindeki olası hasarın dahil olmadığı, dolayısıyla gerçek maliyetin daha yüksek olabileceği ifade ediliyor.

Operasyonun dikkat çeken bir yönü, hedef alınan Olenya ve Belaya üslerinin Ukrayna sınırından 1500 kilometreden fazla bir mesafede bulunması. Bu durum, saldırılarda kullanılan kamikaze FPV İHA'ların Rusya içinden (örneğin kamyon platformlarından) fırlatılmış olabileceği ya da insansız küçük uçaklar üzerinden katmanlı ikmal kullanıldığı tahminlerini gündeme getirdi.

Ukr4Uzmanlar, Rusya'nın Tu-95/Tu-22 filosunun sivil altyapıya yönelik seyir füzesi saldırılarının ana omurgası olduğunu belirterek, operasyonun kısa vadede Rusya'nın bu tür saldırı kapasitesinde düşüşe yol açabileceğini değerlendiriyor. Severomorsk deniz üssüne yönelik iddiaların doğrulanması durumunda, bunun Rusya'nın nükleer ikinci vuruş caydırıcılığına yönelik psikolojik bir darbe anlamına gelebileceği yorumları yapılıyor. Bryansk ve Kursk'taki köprülerin hedef alınmasının ise Belarus ve Orta Rusya'dan cephe hattına kritik mühimmat akışını sağlayan lojistik arterlerde tıkanmaya yol açabileceği ve onarımların haftalar sürebileceği belirtiliyor.

Ukr3Bu gelişmelerin ardından Moskova'nın, uzun menzilli İHA ve iç sabotaj tehditlerine karşı üslerdeki hava savunma yoğunluğunu artırmak zorunda kalacağı ve stratejik bombardıman görevlerini Belarus veya Kuzey Kutup rotalarına kaydırabileceği öngörülüyor.

SBU'nun duyurduğu "40'tan fazla uçak" hasarının uydu görüntüleriyle teyit edilmesi, Severomorsk'taki patlamaların gerçekten "Örümcek Ağı" operasyonuyla bağlantılı olup olmadığı, köprü sabotajlarının SBU, HUR veya yerel direniş gruplarından hangisi tarafından gerçekleştirildiği gibi konular belirsizliğini koruyor. Rusya'nın bu kapsamlı saldırılara nasıl bir misillemede bulunacağı ve NATO'nun Kuzey Kutup hattı ile Karadeniz'deki artan riskler karşısındaki tutumu da yakından izlenecek gelişmeler arasında yer alıyor. Bilgi akışının dinamik olduğu ve uydu görüntüleri ile resmi teyitler geldikçe tablonun daha da netleşeceği belirtiliyor.