Barış Görüşmelerinde Kritik Teklif
Ermenistan ile Azerbaycan arasında yıllardır süren gerilimi sona erdirmeyi amaçlayan barış görüşmeleri, Zengezur Koridoru’nun statüsü konusunda yeni bir boyuta taşındı. Taraflar arasında yürütülen müzakerelerde, ABD’ye bu stratejik hattı 100 yıl boyunca işletme, geliştirme ve güvenliğini sağlama yetkisi verilmesi önerisi gündeme geldi.
Bu teklifin, Washington’da yapılacak üst düzey zirvede ele alınması bekleniyor. Zirvede hem iki ülke arasındaki barış çerçevesi hem de bölgesel ulaşım projeleri masada olacak.
Stratejik Konum ve Önemi
Zengezur Koridoru, Ermenistan’ın güneyinde yer alarak Azerbaycan’ı Nahçıvan üzerinden Türkiye’ye bağlayan ve Kafkasya ile Orta Asya arasında kara bağlantısı sağlayan kritik bir geçiş hattı konumunda. Koridor, yalnızca bölgesel ticaretin değil, aynı zamanda enerji ve lojistik hatlarının da kilit noktasında bulunuyor.
Bu nedenle ABD’nin uzun süreli işletme yetkisi alması, yalnızca altyapı projelerini değil, aynı zamanda siyasi ve güvenlik dengelerini de doğrudan etkileyecek.
Planlanan Düzenleme
Önerilen anlaşmaya göre, Zengezur Koridoru resmi olarak Ermenistan yasaları altında kalmaya devam edecek. Ancak yönetim, işletme ve güvenlik süreçleri, ABD tarafından belirlenecek özel bir yapı tarafından yürütülecek.
Bu yapı, bölgedeki ulaşım ve ticaretin güvenliğini sağlarken, altyapı yatırımlarının hızlandırılması ve uluslararası standartlara uyumunun temin edilmesi hedefleniyor. Ayrıca, ABD’nin tarafsız bir garantör olarak bölgedeki çatışma risklerini azaltacağı savunuluyor.
Bölgesel Etkiler ve Tartışmalar
Teklif, ekonomik entegrasyon ve barışın güçlendirilmesi yönünde bir adım olarak sunulsa da, bölgedeki güç dengeleri açısından önemli tartışmalara yol açmış durumda. Uzun vadeli imtiyazın, egemenlik algısı üzerinde oluşturacağı etkiler ve ABD’nin bölgede kalıcı bir stratejik üs kazanacağı yönündeki değerlendirmeler dikkat çekiyor.
Zirvede alınacak kararın, hem Ermenistan–Azerbaycan ilişkilerini hem de Kafkasya’nın gelecekteki jeopolitik yönelimini şekillendirmesi bekleniyor.