AB Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen, ABD Başkanı Donald Trump’ın %30 gümrük vergisi tehdidi sonrası yönünü Endonezya’ya çevirdi. Von der Leyen, 19 tur ve dokuz yıl süren müzakerelerin ardından Endonezya ile "siyasi bir mutabakat" ilan etti. Ancak bu, henüz imzalanmış bir ticaret anlaşması değil.
Von der Leyen’in Brüksel’de ağırladığı Endonezya Cumhurbaşkanı Prabowo Subianto, anlaşmanın sanayi, istihdam ve sürdürülebilir kalkınma açısından önemli olduğunu belirtti. Ancak Endonezya’nın ithalat kısıtlamaları, öngörülemeyen regülasyonları ve DTÖ kararlarına uymaması, onu AB için zorlu bir ortak haline getiriyor.
Müzakerelerde Zemin Ne Kadar Sağlam?
AB müzakerecisi Fabian Gehl, siyasi mutabakatın Eylül’e kadar anlaşma sağlanması için bir yol açtığını söylese de teknik detayların hâlâ çözülemediği vurgulanıyor. Avrupa Parlamentosu'ndan Iuliu Winkler ise hedefin "uygulanabilir" olduğunu düşünüyor.
Von der Leyen’in ziyaretinden iki gün sonra Trump, Endonezya ile kendi anlaşmasını duyurdu: Endonezya mallarına %19 gümrük vergisi uygulanacak, ABD ürünlerine ise sıfır vergi.
AB tarafı ise hâlâ enerji, hammaddeler ve sürdürülebilirlik gibi kritik başlıklarda uzlaşma arıyor. Komisyon, özellikle "hassas ürünlerde" daha dengeli bir yaklaşım izleneceğini belirtiyor.
Palm Yağı ve Ormansızlaşma Sorunu
Endonezya, dünyanın en büyük palm yağı üreticisi. Ancak AB’nin 30 Aralık’ta yürürlüğe girecek ormansızlaşma düzenlemesi, bu ürünlerin Avrupa pazarına girişini zorlaştıracak. Bu konu, doğrudan anlaşma içinde müzakere edilemese de taraflar arasında ciddi bir görüş ayrılığı oluşturuyor.
Endonezya Ticaret Bakanı Hartarto ise AB’nin palm yağına özel muamele göstereceğini iddia ediyor.
Eski Alışkanlıklar, Yeni Hedefler
2021’de AB ile yaşanan nikel ihracatı gerilimi hâlâ çözülmedi. Endonezya’nın yerli sanayi geliştirme hedefi, AB’nin hammaddeye erişim isteğiyle çelişiyor.
AB’nin eski Ticaret Komiseri Cecilia Malmström, Endonezya'nın hâlâ tam anlamıyla korumacılığı terk etmediğini belirtiyor. Eylül hedefi iddialı olsa da, küresel ticaret dengelerindeki değişim AB'yi yeni ortaklıklar kurmaya zorluyor.
Kaynak: Politico
