Brüksel merkezli ekonomik düşünce kuruluşu Bruegel, "2030'a kadar savaşa hazır mı?" başlıklı yeni bir analiz yayımladı. Rapora göre, Avrupa son dönemde savunma üretimini artırmaya yönelik adımlar atsa da, özellikle büyük ve üst düzey savunma ekipmanları için ABD'ye olan askeri bağımlılığı kritik seviyelerde devam ediyor.
Ticari istatistikler, 27 üye ülkenin silah ithalatının 2019-2021 dönemindeki yaklaşık 3,1 milyar avrodan, 2022-2024 döneminde 7,9 milyar avroya yükseldiğini gösteriyor. Bu artışta en büyük payı ABD menşeli silahlar oluşturuyor.
Raporun tanıtımında konuşan Bruegel kıdemli uzmanı Guntramm Wolff, "Avrupa, tank ve piyade savaş araçlarının üretimini artıracak endüstriyel kapasiteye sahip. Daha endişe verici olan, sınırlı kabiliyetlere sahip olduğumuz daha modern silah sistemleridir" dedi. Bruegel ve Kiel Dünya Ekonomisi Enstitüsü'ndeki araştırmacılar, hipersonik füzeler, yeni nesil jetler, yapay zeka entegreli sistemler ve istihbarat servisleri gibi alanlarda ABD'ye olan bağımlılığın çok yüksek olduğunu tespit etti.
Tank ve Hava Savunma Sistemlerinde Ciddi Açık
Raporda, Avrupa'nın askeri kapasitesindeki somut eksikliklere dikkat çekiliyor. 2023 itibarıyla Avrupa'nın envanterinde 1.627 ana muharebe tankı bulunurken, gelecek yıllarda senaryolara bağlı olarak 2.359 ila 2.920 tanka ihtiyaç duyulacağı öngörülüyor. Patriot ve SAMP/T gibi hava savunma sistemlerinde ise 2024 itibarıyla 35 olan stok seviyesinin, gereken 89 birimin çok altında kaldığı belirtiliyor.
Ar-Ge Yatırımlarında Rakiplerinin Gerisinde
Raporun yazarları, Avrupalı politika yapıcılara ve ulusal hükümetlere "araştırma ve geliştirmeye yönelik büyük yatırımların elzem olacağı" tavsiyesinde bulunuyor. Avrupa'nın savunma alanındaki Ar-Ge harcamaları, küresel rakiplerine kıyasla oldukça düşük seviyede kalıyor.
2023 yılında Avrupa askeri Ar-Ge'ye 13 milyar avro yatırım yaparken, Çin 21 milyar avro, ABD ise yaklaşık 129 milyar avroya denk gelen 145 milyar dolarlık devasa bir bütçe ayırdı.
"Sadece Para Harcamak Yeterli Değil"
Avrupa Komisyonu, mart ayında bloğun en kritik savunma eksikliklerini gidermek için 800 milyar avroya kadar kaynak seferber etmeyi hedefleyen ve şimdiki adıyla "Savunma Hazırlığı 2030" olan yeniden silahlanma girişimini açıklamıştı. Ancak rapora göre, sadece bütçeleri artırmak sorunu çözmeyecek.
Araştırmacılar, "Savunma sanayi üssü zaten zorlanıyorken, daha fazla askeri harcama otomatik ve anında askeri yeteneklere dönüşmeyecektir" uyarısında bulunuyor. Raporda asıl zorluğun, finansmanı tutarlı ve ileriye dönük bir stratejik plan aracılığıyla somut yeteneklere dönüştürmek olduğu vurgulanıyor.
GLOBSEC GeoTech Merkezi Araştırma Direktör Yardımcısı Dr. Alexandr Burilkov da konuya ilişkin, "Bu, gerçekten de akran çatışması merceğinden savaşı anlama yeteneğini yeniden inşa etmekle ilgili ve bu, parayı harcamak kadar büyük bir zorluktur" ifadelerini kullandı.
Araştırmacıların tahminlerine göre, önerilen 800 milyar avroluk fon bile füze kabiliyetlerinin geliştirilmesi, tank, topçu ve piyade savaş araçlarının tedariki, kuvvetlerin modernizasyonu ve hava savunma sistemlerine yatırım gibi alanları karşılamada yetersiz kalabilir.
