Suriye'de yıllardır süren iç savaşın yarattığı derin insani ve ekonomik krizin en kritik halkalarından biri olan enerji sorununun çözümüne yönelik, Azerbaycan ve Türkiye'nin öncülüğünde tarihi bir adım atıldı. 2 Ağustos 2025 itibarıyla, inşası bu yılın ortalarında tamamlanan Kilis-Halep doğal gaz boru hattı üzerinden, Hazar gazının Suriye'ye ticari sevkiyatı resmen başladı.
Bu gelişme, günde sadece birkaç saat elektrik alabilen milyonlarca Suriyeli için hayati bir nefes borusu olurken, aynı zamanda bölgesel enerji haritasını yeniden şekillendiren stratejik bir hamle olarak kayıtlara geçti.
İlk Akış Başladı
Edinilen bilgilere göre, boru hattından ilk etapta günde yaklaşık 6 milyon metreküp doğal gaz sevkiyatı yapılacak. Bu miktar, Suriye'deki santrallerde yaklaşık 1.200-1.300 megavat (MW) elektrik üretimine olanak tanıyacak.
Bu ek üretim kapasitesi sayesinde, Suriye'nin kuzey illerinde daha önce günde sadece 3-4 saat olan elektrik tedarik süresinin, ilk haftalardan itibaren yaklaşık 10 saate çıkarılması hedefleniyor. Bu, hem konutların temel ihtiyaçlarının karşılanması hem de sanayinin yeniden canlanması için atılmış dev bir adım olarak görülüyor.
Projenin ilerleyen aşamalarında, hattan taşınacak doğal gaz hacminin kademeli olarak yıllık 2 milyar metreküpeçıkarılması planlanıyor. Bu da, enerji arzının ülke geneline daha geniş bir şekilde yayılmasını ve sürdürülebilir bir kapasite oluşturulmasını sağlayacak.
Stratejik Arka Plan
Bu projenin hayata geçmesi, Suriye'deki yeni yönetimin, ülkenin yeniden inşası için yüzünü komşularına ve bölgesel işbirliğine dönmesinin bir sonucu. Suriye Devlet Başkanı Ahmed eş-Şara'nın geçtiğimiz aylarda Azerbaycan'ın başkenti Bakü'ye gerçekleştirdiği ziyaret ve mevkidaşı İlham Aliyev ile yaptığı görüşmeler, bu enerji işbirliğinin temelini oluşturdu.
Görüşmelerde, Suriye'nin çökmüş olan enerji sisteminin uzun vadeli restorasyonu masaya yatırıldı. Elektrik şebekelerinin modernizasyonu, gaz boru hatlarının yeniden inşası ve üretim kapasitelerinin artırılması gibi konular ele alındı.
İki ülke arasında, SOCAR ile Suriye hükümetinin bu alanda ortak çalışma yürütmesi yönünde bir niyet birliği sağlandığı bildiriliyor.
Bölgesel Denklemde Anlam
Anadolu üzerinden geçen bu yeni boru hattı, jeopolitik açıdan da önemli mesajlar içeriyor.
- Hazar ve Batı Asya Arasında Yeni Bir Köprü: Bu proje, Hazar'ın zengin enerji kaynaklarını, enerjiye en çok ihtiyaç duyan bölgelerden biri olan Batı Asya'ya (Orta Doğu) doğrudan bağlayan somut bir köprü kuruyor. Bu, Ankara'nın Avrasya'daki ana enerji geçiş ülkesi rolünü daha da güçlendiriyor.
- Azerbaycan İçin Yeni Bir Pazar ve Rol: Azerbaycan, bu hamleyle sadece Avrupa için değil, aynı zamanda Arap dünyası için de kritik bir enerji oyuncusu olma yolunda önemli bir adım atmış oluyor. Bu durum, Bakü'nün bölgesel etkisini ve stratejik önemini artırıyor.
- Bölgesel Sorunlara Bölgesel Çözümler: Proje, enerji zengini diğer bölge ülkelerinin Suriye'nin yeniden inşası konusundaki yavaş ilerleyişiyle bir tezat oluştururken, bölgesel sorunlara yine bölge ülkelerinin kendi aralarındaki işbirliğiyle çözüm üretebileceğinin somut bir örneğini sunuyor.
Bu altyapı yatırımı, istikrarlı bir arz taahhüdü ve uluslararası mali desteğin birleşimiyle, Suriye'nin yeniden ayağa kalkması için eşsiz bir fırsat sunuyor. 2 Ağustos'ta başlayan bu doğal gaz akışı, sadece borulardan geçen bir enerji değil, aynı zamanda bölgede yeni bir işbirliği ve dayanışma döneminin habercisi olarak değerlendiriliyor.
