İsrail’in 13 Haziran’da İran’ın nükleer tesisleri ile üst düzey askeri komuta kademesini hedef alarak başlattığı saldırılar, bölgede topyekûn çatışmaya dönüştü. Saldırılarda İran Genelkurmay Başkanı, Devrim Muhafızları Komutanı ve 9 nükleer bilim insanı dahil olmak üzere çok sayıda üst düzey isim hayatını kaybederken, sivil can kaybı 128’e ulaştı. İran, karşılık olarak İsrail'e 50 balistik füze fırlattı. Tel Aviv’in güneyindeki Bat Yam kenti hedef alınırken, alarm sirenleri çaldı, halka “sığınaklara girin” çağrısı yapıldı. İsrail Başbakanı Netanyahu, saldırının ardından yaptığı açıklamada, “Bu bir kurtuluş savaşıdır, İran çok ağır bir bedel ödeyecek” ifadelerini kullandı.
Sivil Hedefler ve Misilleme: Alarm Düzeyi En Üstte
İran'ın gece gerçekleştirdiği füze saldırılarında Bat Yam’da bir bina tamamen yıkılırken, 6 sivilin hayatını kaybettiği, yüzlercesinin ise evsiz kaldığı bildirildi. İsrail ordusu, ülke genelinde cep telefonlarına acil alarm sinyalleri göndererek halkın açık alanlardan uzak durmasını ve sığınaklara çekilmesini istedi. İran hükümeti ise camiler, okullar ve metro istasyonlarını halk için açık sığınaklar olarak ilan etti.
İran’ın gerçekleştirdiği bu geniş çaplı misilleme, İsrail’in gün içinde Tahran’a başlattığı ikinci hava saldırısı dalgasının ardından geldi. Tahran semalarında siyah dumanlar yükselirken, hava savunma sistemlerinin devreye girdiği bildirildi. İran medyası, toplam can kaybının 128’e yükseldiğini açıkladı.
Eğitim Durduruldu, OHAL Uzatıldı
Savaşın iç güvenliğe etkisi hem İran hem de İsrail’de sivil hayatı durma noktasına getirdi. İran Eğitim Bakanlığı, ülkedeki tüm eğitim kurumlarında ikinci bir duyuruya kadar faaliyetlerin durdurulduğunu açıkladı. İsrail ise olağanüstü hal süresini 30 Haziran’a kadar uzatarak tüm kitlesel etkinlikleri yasakladı, yalnızca kritik sektörlerin çalışmasına izin verdi. Sokakta toplanma, ibadet ve spor organizasyonları geçici olarak askıya alındı.
Üst Düzey Kayıplar ve İstihbarat Gerilimi
İsrail’in saldırılarında İran Devrim Muhafızları Hava-Uzay Komutanı Emir Ali Hacızade ile birlikte 8 generalin daha öldüğü bildirildi. Bu saldırı, İran silahlı kuvvetlerinin en üst düzey kadrosunu hedef alan en kapsamlı operasyonlardan biri olarak kayıtlara geçti. Öte yandan İran'da Mossad adına faaliyet yürüttüğü öne sürülen iki kişi güvenlik güçlerince gözaltına alındı.
Sert Tehditler: “Tahran’da 100 Bina Yıkılacak”
İsrail Enerji Bakanı Eli Cohen, Bat Yam’daki saldırının ardından yaptığı açıklamada, “İsrail’de yıkılan her bina için İran’da 100 bina yıkılacak” diyerek Tahran yönetimini açık şekilde tehdit etti. Ancak bu açıklamanın ardından İsrail Başbakanlık Ofisi, bakanlara İran konusunda açıklama yapmamaları yönünde talimat gönderdi. Netanyahu ise olay yerinde yaptığı açıklamada, “İran’ın bir nükleer silahı olsaydı neler olurdu? Bu bir varoluş savaşıdır” sözleriyle tansiyonu daha da yükseltti.
Uluslararası Tepkiler ve Küresel Yansımalar
Türkiye başta olmak üzere pek çok ülke, İsrail’in sivillere yönelik saldırılarını sert şekilde kınadı. Çatışmaların küresel enerji piyasalarına da etkisi oldu; Brent petrol fiyatlarında yüzde 7’nin üzerinde yükseliş yaşandı. Batılı ülkeler vatandaşlarını İsrail ve İran’a yönelik seyahatlerden kaçınmaları konusunda uyardı. ABD Başkanı Trump ise dikkat çeken bir çıkış yaparak, “İran ve İsrail yakında barışacak” ifadelerini kullandı.
