Muhammed Watad - El Cezire
Görünen o ki, İsrail'in Aksa Tufanı Operasyonu'nu önlemedeki başarısızlığı siyasi ve askeri düzeylerle sınırlı değil, çünkü Gazze Şeridi'ne yönelik saldırganlık, iç cepheyi savaş ve acil durumlara hazırlama ve güçlendirme konusundaki başarısızlığını da ortaya koydu.
Şubat 2022'de İsrail hükümetine sunulan bir raporda, İsrail acil durum sisteminin yönetiminin, sistematik planlama ve hedef belirlemede; organizasyon yapısında; yetki verme ve sorumluluklarda; araçlarda; ve ilgili devlet kurumları ile bakanlıklar arasındaki koordinasyonda "başarısızlıklarla dolu" olduğu sonucu ortaya çıktı.
Haaretz'e göre, rapor gizli kaldı ve İsrail Ulusal Güvenlik Konseyi'ne, Savunma Bakanlığı'nın Ulusal Acil Durum Yetkilisini ‘ne ve Başbakanlık Ofisi'ne sunuldu.
Bu başarısızlıklar, ilgili aktörler arasında ve hükümet ve profesyonel düzeyler arasında genişleyen farklılıkları ve çatışmaları görünür kıldı.
Başbakan Benjamin Netanyahu'nun ofisi, raporla ilgili tartışmalar olup olmadığını ve tavsiyelerini uygulamak için herhangi bir adım atılıp atılmadığını söylemeyi reddetti, yalnızca "Ulusal Güvenlik Konseyi'nin raporu derinlemesine incelediğini" söyledi.
Hükümetin talebi üzerine rapor, Hayfa Üniversitesi Ulusal Acil Durumlarda Bilgi ve Araştırma Merkezi adına Prof. Eli Salzberger ve Dr. Robert Newfield tarafından hazırlandı.
Rapor İsrail'in, Aksa Tufanı Operasyonu'ndan sonraki ilk iki hafta içinde yaşananların, bu süre zarfında hükümet bakanlıklarının tamamen felç olduğunu, "iç cephenin" ihtiyaçlarını karşılayamadıklarını ve acil durumlarda İsraillilere hizmet sağlayamadıklarını ortaya çıkardı.
Savaşın sadece üçüncü haftasında İsrail hükümeti, bakanlıkların çalışmalarını organize etmek için bir sivil izleme merkezi kurmayı, bakanlıkların sivil sektördeki çalışmalarını yönetmek için bir proje yöneticisi atamayı ve "Gazze sınırı" yerleşimlerinin yeniden inşası için bir müdürlük kurmayı akıl edebildi.
Calclist web sitesine göre, savaştan yaklaşık üç hafta sonra bakanlıkların çalışmalarını yönetmek için bir proje yöneticisinin atanması, hükümetin İsrail'in iç cephesine sivil, ekonomik ve sosyal dokunulmazlık sağlamadaki başarısızlığının bir göstergesi.
Sadece bu da değil, Israel Hayom'a göre, hükümetin acil durum bütçelerinin Gazze cephesinde güneydeki ve Lübnan ile kuzey sınırındaki yerel makamlara aktarılmasını onaylaması yaklaşık iki hafta sürdü.
İçişleri Bakanlığı, olağanüstü halin kendi etkisi altındaki durumla başa çıkmaları için konseylere ve belediyelere 26 milyon dolarlık bir bütçe aktardı, ancak bunun ödenmesi için herhangi bir plan belirtmedi. Ayrıca bu hükümetin sorumluluklarını terk ettiğini ve yerel yönetime devredildiğini gösteren bir önlem olarak görüldü.
Ders almamak
Gazze Şeridi'nde çatışmaların patlak vermesinden birkaç gün sonra, İsrail Ulusal Güvenlik Konseyi, Hayfa Üniversitesi Acil Durumlarda Bilgi ve Araştırma Merkezi'nden sözde "ulusal dokunulmazlığı" güçlendirmenin ve savaş sırasında İsraillileri iç cephede güçlendirmenin yolları hakkında bir belge hazırlamasını istedi.
Merkezin belgesinde, liderliğin "güvenilir ve karizmatik" olması ve halkın 2022 raporunun temel bileşenlerinden ikisi olan hükümet sistemlerine ve bakanlıklara olan tam güvenini artırması gerektiği belirtildi. Her ikisinde de -liderlik ve bakanlıklara güven- "büyük bir açık vardı."
Araştırmacılar Gazze'deki savaş sırasında durumu düzeltmek için diğer unsurlara odaklanmayı tavsiye ediyor ve "tüm sakinler için ortak bir hikaye ve ortak bir kader inşa etmeyi, sivil girişimleri teşvik etmeyi ve desteklemeyi, toplumun kesimlerini ayırmaktan kaçınmayı ve iç cephe için dokunulmazlık ve istikrarın kilit bir unsuru olan Arap toplumuna karşı kışkırtmayı durdurmayı" öneriyorlar.
"3 haftadır tatmin edici bir yönetim olmadan acil bir durumdayız, bu da elbette hazırlıksızlıktan kaynaklanıyor. Koronavirüs pandemisi ve İkinci Lübnan Savaşı da dahil olmak üzere önceki acil durumlardan çıkarılan derslerin öğrenilmemesi veya uygulanmaması, bizi mevcut felaketin boyutlarına ve onu yönetmedeki sefil başarısızlığa getiriyor."
Çatışmalar ve sorumluluktan kaçınma
2022 raporu, İsrail'in acil durum müdahalesinde iki temel soruna dikkat çekti:
Birincisi, "hazırlıktan yeniden yapılanmaya kadar her aşamada acil durumlarla başa çıkmak için eksiksiz ve net bir kavramın olmaması". Bu eksiklik, bakanlıkların ve acil durum kurumlarının sektörel sorumlulukları ile her bir organın sorumluluk alanlarında hazırlık, rehberlik, bütçeleme ve hatta müdahale gerektiren sistemleri arasındaki çatışmaların ele alınamamasına defalarca neden olmuştu.
Rapora göre ikinci ana sorun, acil durum otorite sistemi için yasal veya düzenleyici bir çerçevenin olmaması. Böyle bir altyapının yokluğunda, yetki vermek amacıyla çeşitli organların sorumluluklarını tanımlamak çok zordur.
Raporda, resmi kurumlarda ve bakanlıklarda mevcut başarısızlıklar ve organizasyonel zorluklar karşısında, "Başbakanlık Ofisi'nde faaliyet gösteren merkezi bir acil durum organı tarafından yönetilen, acil durumlara hazırlık ve yönetimde öncü bir faktör rolü oynayan, işlevlerini, yetkilerini ve bileşimini Knesset mevzuatına yerleştiren yeni bir ulusal acil durum modeli" önerildi.
Geçen hafta İsrail Sivil Demokratik Hareketi, Başsavcı Glee Bharav Mayara'ya, Netanyahu'nun Başbakanlık Ofisi'nin "Aksa Tufanı"nın ardından belgeleri yaktığı veya kayıtları engellediği şüpheleri ve Gazze savaşından sonra kurulacak soruşturma komitelerinin çalışmalarını kolaylaştıracak diğer adımlar hakkında derhal soruşturma başlatması çağrısında bulunmuştu.
Hareket, bu hamleyi Netanyahu'nun kendisini koruma ve 7 Ekim'de yaşananlardan dolayı taşıdığı ağır sorumlulukla ilgili şüpheleri azaltma girişimi olarak gördü. Bazı gözlemciler bunu, güç piramidinin tepesindeki İsrail'e ve şu anda savaşa liderlik eden ilk ve son sorumlu başbakanlık koltuğuna, daha önce hiç yaşanmamış bir güven eksikliği olarak değerlendirdi.
