AB Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen, belirlenen Rus bankalarının SWIFT küresel bankalar arası mesajlaşma sisteminden kaldırılacağını duyurdu.
Rusya'nın Ukrayna işgalinin ardından başta ABD, İngiltere ve AB ülkeleri Rusya'ya karşı yaptırım kararlarını açıkladı. Son olarak Avrupa Birliği (AB) Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen, Rus bankaları için SWIFT yaptırımı getirildiğini duyurdu.
AB Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen, yaptığı açıklamada, "Rusya Merkez Bankasının varlıklarını felç edeceğiz. Bu, işlemlerini donduracak, varlıklarını tasfiye etmesini imkansız hale getirecektir." dedi.
Rus oligarkların finansal varlıklarını AB piyasalarında kullanmalarını yasaklamak için çalışacaklarını bildiren von der Leyen, belirlenen Rus bankalarının uluslararası para transferi sağlayan SWIFT sisteminden çıkarılacağını açıkladı.
Daha önce de Rusya'nın 64 önemli kurumuna yaptırım getirilmiş, AB bankalarının, Rus vatandaşlarından 100 bin avrodan daha fazla miktarda mevduat kabul etmeleri yasaklanmış, petrol rafinerileri için gerekli mal, hizmet ve teknoloji gönderilmesi engellenmişti.
NBC News'un Moskova'da bulunan muhabiri Raf Sanchez otelinin hesabı erken kapatmak istediğini duyurdu. Sanchez, "Çünkü SWIFT yaptırımları devreye girdiğinde kredi kartlarının çalışıp çalışmayacağını bilmiyorlar" dedi.
Rusya'nın ihracatında son durum
Rusya'nın toplam ihracatı 422 milyar doları bulurken 10 milyar dolar üzerinde 13 ülkeye ihracat gerçekleştiriyor. Rusya, ABD'den 13 milyar dolar ithalat yapıyorken karşılığında 30 milyar dolarlık ihracat yapıyor. Rusya en büyük ihracatı 51 milyar dolar ile Çin'e yapıyor.
Türkiye’nin 2021 yılında 32.5 milyar dolarlık dış ticaret hacmi var Rusya'yla. Bunun 5.5 milyar doları ihracat şeklinde. 27.5 milyar doları ise ithalat şeklinde.
Rusya, uluslararası para transfer sistemi SWIFT'e 1989 yılından beri üye. Üstelik bu özel organizasyonun yönetim kurulunda. Ve günlük 42 milyonu bulan para transferleri işlemlerinin ortalama yüzde 1.5’ini de Rus bankaları gerçekleştiriyor. Üstelik 2014’deki Rusya Ukrayna krizi öncesinde Rusya, SWIFT sistemi kullanıcısı banka sayısı açısından ABD’den sonra ikinci sırada yer alıyordu.
Kendi sistemini mi geliştiriyor?
O dönem İngiltere, Ağustos 2014’de Ukrayna krizi nedeni ile Rusya’ya yönelik yaptırım olarak SWIFT sisteminden çıkarılmasını önermiş, Avrupa Birliği ülkeleri bu öneriye destek vermemişti. Zira bunun en büyük sebebi gaz ticareti ve finansmanıydı. Rus bankacılık piyasasını tümüyle izole etmek gibi bir karar çıkartırlarsa, bu durumda dış ticaret nasıl etkilenecek? İlk akla gelen soru
Rus şirketlerinin Avrupa bankalarına 150 milyar doları bulan borçları var, onları nasıl ödeyecekler? Daha büyük problem ise gaz ticareti. Rusya doğalgaz parasını ödemeyen Avrupa’ya doğal gaz satacak mı?
SWIFT sisteminden çıkarılma riski nedeniyle Rusya, 2014'te SPFS'yi (Mali Mesajlaşma Sistemi) geliştirmeye başlamış, Aralık 2017'de kullanıma açmıştı. Ve Rusya bu sistemi Türkiye ile dış ticaretinin para transferi için test etmeye başlamıştı. 2016 yılında bazı Rus bankalarının ABD’li Visa ve Mastercard tarafından sistem dışına çıkarılması üzerine de Rusya kartlı ödeme sistemlerini geliştirdi.
2018’de bankalar arası yerli kart sistemi MİR’i hayata geçirmişti. MİR, Visa ve Mastercard’a alternatif olarak geliştirilmişti. Ve MİR’in Türkiye’de kullanımına da başlanmıştı. Mir sistemini kullanan ülkeler arasında Venezuella da yer alıyor.
SWIFT sistemi nedir?
Dünya çapında Bankalararası Finansal Telekomünikasyon Topluluğu olan SWIFT yılda 5 milyarın üzerinde mesajla para transferine aracılık eden bir sistem. İşlem emirleri bu ağın üyeleri arasında iletilebiliyor. Her üye bir SWIFT / BIC kodu ile tanımlanıyor. Bu kod sayesinde para transferlerinin ayrıştırılması sağlanıyor. Sistemin 200’den fazla ülkede 11 binden fazla kurum üyesi bulunuyor.
Peki bugüne kadar kaç ülke SWIFT sistemi dışarısına bırakıldı? Bu yaptırım son olarak 2012 yılında İran'a karşı kullanılmıştı. Ülke önemli petrol gelirlerini ve dış ticaretinin büyük bir kısmını kaybetmişti.
