Başka başka zaman ve mekanlarda fikir adamları, aksiyonu benimsemek, yahut benimsememek bakımından iki kola ayrılmışlardır. Bugün Fransa’da baş aksiyon düşmanı (Julien Benda)dır. O davasını şöyle hülâsa eder:
"Göklerde sosyal hâdiselerden daha ehemmiyetli şeyler var, (Espri)… (Espri)yi anlamış olanlara aksiyon mezhebi adi ve belalı görünür. Buna rağmen devrimiz aksiyon düşmanlığına ihtişamlı bir şekilde zıddır. Onun içindir ki yeryüzüyle alakasız (espri)nin, aksiyon davasına karşı bir mukabil taarruza girişmek zamanı gelmiştir. Bu taarruz (espri) fedailerinin haçIılar seferi olacaktır."
Zavallı fikir adamı, aksiyonu körletmek için bile aksiyona muhtaç!
*
(Péguy), (Not Konjuant) isimli eserinde bir fikrin, yakacağı ateş nisbetinde doğuracağı hareket ve kavga kabiliyetiyle ölçüleceğini söyler. (Maurras), fildişi kulesinde oturan fikir ve sanat adamına, hiçbir işe yaramaz sefil bir böcek gözüyle bakmaktadır. Bunlar da, aksiyoncu cephenin ele başıları... Dün ve bugüne ait, iki cepheden daha bir çok isim ve fikir sayılabilir.
*
Aksiyon bence, ruhun kendisini madde alemine ifade ettirmesi, yani heykelleşmesidir. Bana sorarsanız maddenin varlık sırrı burada, ve en büyük aksiyoncu Allah...
Yeryüzünden, insan ve cemiyet mevzuunda bir şekil ifadesi istemiyen fikir, zarını yırtamamış bir tohum.. Fikir, sahibi horlarken bile rüya halinde aksiyon avcısıdır. Aksiyonsuz fikir olsaydı, bütün peygamberler bulutlar üstünde doğarlar, yaşarlar ve ölürler ve Roma Kayzerleri telaşa düşmezdi.
Benim gözümde aksiyon düşmanı fikir adamı, dişleri sökülmüş ve pençeleri törpülenmiş bir sirk aslanı kadar merhamet telkin edicidir.
Her şeyden evvel prensip olarak aksiyonu benimseyelim.
Ne uğrunda ve neye karşı aksiyon, sırası geldikçe konuşacağız.
Necip Fazıl Kısakürek, Çerçeve, 8 Mart 1939
