Osmanlı Devleti'nin son yüzyılı taşıdığı problemlerin ciddiyetine paralel olarak toplum ve devletin geleceği merkezli zengin bir tartışma alanıdır. Özellikle Batıcı, Türk milliyetçisi ve İslamcı aydınların bu sorunlar etrafında...
Süleymaniyeli Baban ailesinden Mustafa Zihni Paşa'nın oğlu olarak, babasının görevi sebebiyle Bağdat'ta doğdu. Bağdat Mekteb-i İbtidaî ve Rüşdiyesi'ni bitirdikten sonra İstanbul'a geldi ve Mekteb-i Sultanî'den (Galatasaray)...
Anadolu tarihinin müstesna şahsiyetlerinden, Anadolu Türkçesinde yazdığı şiirleriyle İslam'ı Türkçenin kalbine yerleştiren Yunus Emre hakkında Üstad Necip Fazıl 'Anadolulu Müslüman Türk'ün kalbi onda çarpar.” der. Ayrıca...
Anadolu topraklarında İslam'ın artık iyice neşvünema bulduğu bir dönemde yaşamış olan Sadreddin Konevî, 605/1209 yılında Malatya'da doğdu. Babası Mecdüddin İshak b. Muhammed, Anadolu Selçuklu sultanı Gıyâseddin Keyhusrev (ö....
Günümüzde belli kesimlerce dînî rolünden soyutlayıp sırf isyanlarının öne çıkarıldığı tartışmalı bir âlim tipi olan Bedreddin Simâvî, Edirne'de 1359 yılında doğmuş ve ömrünü tüm İslam dünyasını gezerek yaşamıştır....
Kübrevî tarikatı mensubu Bursalı meşhur sûfî Emîr Sultan 770/1368 yılı civarında Buhara'da doğdu. Asıl adı Şemseddin Muhammed olan Emîr Sultan seyyiddir. Babasının vefatı sonrasında 17-18 yaşlarında iken bazı sûfîler ile birlikte...
Mühendishâne-i Berrî-i Hümâyun'un başhocası olan Hoca İshak Efendi, Yunanistan'ın Arnavutluk sınırında bulunan Yanya'nın Narda kasabasında Musevi bir aileye mensup olarak doğmuştur. Doğum tarihi kesin olarak bilinmemekle birlikte...
Hicri takvim ile 15. yüzyılının ortalarına yaklaşıyorken, zaman ve mekân daha öncesinde hiç olmadığı kadar Müslümanları silkeler halde. Askerî, iktisadî, kültürel ve bilumum şekilde tezahür eden bu sallantının kökenine yönelik kemmiyeti...
Mühendishâne-i Bahrî-i Hümâyûn'un hendese hocalarından ve defterdar olan Kasabbaşızâde İbrahim Efendi'nin hayatı hakkındaki bilgiler çok azdır. Babası Ali Ağa'nın kasapbaşı olması sebebiyle Kasabbaşızâde lâkabıyla...
'Müftilenâm”, 'Ebû Hanîfe-i Sânî” gibi sıfatlarla anılan, 16. yüzyılda Osmanlı devletinin en güçlü dönemlerinde ilmiye ve devlet teşkilatında çok önemli görevler üstlenen ve bu döneme damgasını vuran Ebüssuûd Efendi...
Hâfız Osman Efendi'nin öncüsü diyebileceğimiz Şeyh Hamdullah Efendi Osmanlı hat ekolünün kurucusudur. Amasya'nın Eslem Hatun (halk arasında İslam, bugün Dere) mahallesinde doğdu. Amasyalı Sarıkadızâdeler ailesinden ve Buhara'dan...
Osmanlı'nın ‘altın çağından' yavaş yavaş teklemelerin başladığı bir çağa geçerken doğan Hasan Kâfî Akhisârî, Sultan Süleyman döneminde Ramazan 951'de (Aralık 1544) Bosna Hersek'in Travnik sancağına bağlı Akhisar...
18. asrın en önemli mûsikîşinaslarından ve neyzenlerinden olan Kutbünnâyî Osman Dede, İstanbul Vefa'da doğmuştur. Doğum tarihi kesin olmamakla beraber 1642-1647 yılları arası olduğu, bazı kaynaklarda 1652 olduğu tahmin edilmektedir....
İbn Haldun'un Mukaddime'sini Türkçe'ye ilk defa çevirmeye başlaması ile şöhret bulmuş Osmanlı şeyhülislamı Mehmed Sâhib Efendi, 1085/1674 yılının başlarında İstanbul'da doğmuş, 10 yaşında Kur'an-ı Kerim'i...
Mustafa b. Ali el-Muvakkit, X/XVI. yüzyılın başlarında İstanbul'da doğdu. Mustafa b. Ali el-Muvakkit, Osmanlı Devleti'nin Kanunî Sultan Süleyman eliyle bir 'Dünya Devleti' haline geldiği dönemde yaşadı ve bu dönemin astronomiye...
Tarih içerisinde yaşayan kişileri kıyaslayacak, onları bir diğer insanla karşılaşsa ne yapardı sorusunu soracak çokça malzeme vardır. Ancak bunların çok azı gerçekten vuku bulmuştur. Tarih içerisinde ehemmiyet arz eden, kendinden öncesini...
Asıl adı Ali olan Âşık Paşa, 1272 (H. 670) yılında Kırşehir yakınlarındaki Arapkir'de doğdu. Onun hayatı hakkındaki bilgiler sınırlı olmakla birlikte, daha çok Garib-nâme adlı eserine ve oğlu Elvan Çelebi'nin yazdığı Menâkıbu'l-Kudsiyye...
751 yılının Safer ayında (Nisan 1350) doğan Molla Fenari'nin asıl adı Şemseddin Muhammed b. Hamza'dır. Fenârî nisbesi hakkında kaynaklarda farklı görüşler bulunmaktadır. Bu nisbenin, Mâverâünnehir bölgesinde ya da Bursa civarında...
'Müteahhirîn düşünürlerin en bilgini”, 'muhakkiklerin sonuncusu” olarak adlandırılan ve İslamî ilimlerin birçok alanında eser veren Bâbertî, Anadolu beyliklerinin henüz var olduğu sıralarda 1310'da Bayburt'ta doğdu....
Osmanlı kuruluş devrinde yaşayan bir sûfî ve ilk başmüderris olan Dâvûd-ı Kayserî, aslen bugün İran sınırları içerisinde bulunan Sâveli bir aileye mensuptur. Moğol istilasından kaçan ailesinin Kayseri'ye gelmesi sonucu burada doğmuştur....
Osmanlı'nın 18. yüzyıl çok yönlü alimlerinden biri olan Gelenbevî, 1730 yılında Manisa'nın Kırkağaç ilçesine bağlı Gelenbe'de doğdu. Asıl adı İsmâil olup daha çok Gelenbevî olarak anılır. Babasını küçük yaşta...
Son 200 yıldır Müslüman coğrafyada İslâm'ın nasıl anlaşılması gerektiği temel tartışma konularından biri olmuştur. Bir yandan sûfî hareketler ve farklı felsefî temayüller öte yandan ise modern selefîlik gibi güncel hareketler...
Matematikten geometriye, tarihten oyunlara kadar birçok şey ile alâkadar olan farklı bir Osmanlı âlimi Matrakçı Nasuh. Meşhur bir şahsiyet olmasına rağmen hayatı ile ilgili kesin bilgiler oldukça sınırlıdır. Hangi tarihte nerede doğduğu...
Tam adı Mehmed b. Ferâmurz b. Hoca Ali olan Molla Hüsrev, Fatih Sultan Mehmet döneminin önemli âlimlerindendir. Molla Hüsrev, medrese müfredatını şekillendiren isimlerden biridir. Kaynaklarda doğum yeri ile nispeti ilgili ihtilaflar bulunsa da...
